مقايسه اثربخشي آموزش نظريه خودتعيين گري و درمان مبتني بر پذيرش و تعهد بر كيفيت خواب و اميد تحصيلي در دانش آموزان با اختلال بازي اينترنتي با و بدون همبودي اختلال نارسايي توجه/ فزون-كنشي

زمينه و هدف: به موازات همه گير شدن استفاده از اينترنت، استفاده بيش از حد آن توسط دانش آموزان مي تواند به مشكلاتي شبيه اعتياد و وابستگي منجر شود و پيامدهاي نامطلوبي بر عملكرد تحصيلي و شخصي آنان داشته باشد. بدين ترتيب مطالعه حاضر با هدف مقايسه اثربخشي آموزش نظريه خودتعيين گري و درمان مبتني بر پذيرش و تعهد بر كيفيت خواب و اميد تحصيلي در دانش آموزان با اختلال بازي اينترنتي با و بدون همبودي اختلال نارسايي توجه/فزون كنشي انجام شد. روش: پژوهش حاضر يك مطالعه نيمه آزمايشي با طرح پيش آزمون - پس آزمون و پيگيري با گروه گواه است. جامعه آماري پژوهش حاضر، تمامي دانش آموزان 12 تا 14 ساله با اختلال بازي اينترنتي در سال 1399 شهرستان خرم آباد با تعداد 5200 نفر بود. تعداد نمونه 42 نفر بود كه به روش نمونه گيري هدفمند انتخاب شده و در دو گروه آزمايش و يك گروه گواه جايدهي شدند (هر گروه 14 نفر). ابزارهاي گردآوري داده هاي اين پژوهش شامل آزمون اختلال بازي اينترنتي- 20 (پونتس، 2014)، پرسشنامه ارزيابي سلامت روان كودكان و نوجوانان (اسپرافيگن و گادو، 1994)، مقياس اميد به تحصيل (خرمائي و كمري، 1396) و پرسشنامه كيفيت خواب پترزبورگ (بويس و همكاران، 1989) بود. همچنين گروه هاي مداخله تحت 9 جلسه دو ساعته برنامه مداخله اي آموزش نظريه خودتعيين گري (گروه مداخله يكم) و درمان مبتني بر پذيرش و تعهد (گروه مداخله دوم) قرار گرفتند. تحليل داده ها با استفاده از تحليل كوواريانس در محيط SPSS26 انجام شد. يافته ها: نتايج تحليل داده ها نشان داد كه در هر دوگروه آموزش نظريه خودتعيين گري و درمان مبتني بر پذيرش و تعهد تفاوت معناداري بين دو مرحله پس آزمون و پيگيري در كيفيت خواب و اميد تحصيلي وجود داشت (p 0/001). همچنين با كنترل اثر پيش آزمون، تعامل دو متغير عضويت گروهي و گروه همبودي نارسايي توجه/ فزون كنشي در اميد تحصيلي دانش آموزان معنادار است (p 0/001).نتيجه گيري: هر دو روش آموزش نظريه خودتعيين گري و درمان مبتني بر پذيرش و تعهد، به يك اندازه مي توانند با تأثير معنادار بر كيفيت خواب و اميد تحصيلي به دانش آموزان با اختلال بازي اينترنتي كمك كنند.