مقايسه كنش اجرايي، حافظه فعال، و عملكرد تحصيلي دانش‌آموزان دختر داراي خانواده هسته‌اي و تك‌والد

زمينه و هدف: تغييرات ساختار و كنش خانواده يكي از موضوعات جالب براي پژوهش هاي متخصصان حوزه روان شناسي است. برخي خانواده ها هسته اي نيستند و به دلايل مختلف به خانواده تك والدي تبديل شده اند. تبديل خانواده هسته اي به تك والد مي تواند بر روي جنبه هاي تحول كودكان و نوجوانان مؤثر باشد. بدين ترتيب پژوهش حاضر با هدف مقايسه كنش اجرايي، حافظه فعال، و عملكرد تحصيلي دانش آموزان دختر داراي خانواده هسته اي و تك والد انجام شد.روش: طرح اين پژوهش توصيفي از نوع علّي- مقايسه اي بود. جامعه پژوهش شامل تمامي دانش آموزان دختر مقطع متوسطه يكم و دوم در نيمسال يكم تحصيلي 97-1396 شهر اصفهان بود. نمونه پژوهش 80 دانش آموز دختر (شامل 40 دانش آموز داراي خانواده هسته اي و 40 دانش آموز داراي خانواده تك والد) بودند كه به صورت نمونه گيري خوشه اي در دو مرحله انتخاب شدند. جهت گردآوري داده ها از بسته نرم افزاري آزمون دسته بندي كارت هاي ويسكانسين (گرانت و برگ)، مقياس حافظه فعال وكسلر (فرم الف) (وكسلر)، و همچنين معدل تحصيلي سال قبل دانش آموزان استفاده شد. داده هاي پژوهش با استفاده از آزمون تحليل واريانس چندمتغيره و آزمون تي مستقل تحليل شد. يافته ها: نتايج نشان داد دانش آموزان دختر داراي خانواده هسته اي از نظر كنش هاي اجرايي، حافظه فعال، و خرده مقياس هاي آن و عملكرد تحصيلي، نمرات بيشتري را نسبت به دانش آموزان دختر داراي خانواده تك والد به دست آوردند (0/01 P). نتيجه گيري: با توجه به يافته هاي پژوهش مي توان نتيجه گرفت كه دختران داراي خانواده تك والد به دليل عدم ايفاي نقش يكي از والدين در خانواده، كاهش حمايت هاي اجتماعي و وضعيت اقتصادي- اجتماعي پايين تر كنش اجرايي، حافظه فعال، و عملكرد تحصيلي ضعيف تري نسبت به كودكان داراي خانواده هسته اي دارند؛ بنابراين مي توان از طريق آموزش و مشاوره خانواده و اجراي برنامه هاي توان بخشي ويژه براي اين دسته از كودكان نسبت به رفع اين مشكلات اقدام كرد.