تحليل ارزشمندي و چرخۀ زيست ميراث گردشگري شهرستان شوش دانيال (ع)

گردشگري فعاليتي اقتصادي است كه مجموعۀ وسيعي از اقدامات ذي‌نفعان در داخل و خارج از مقصد گردشگري را شامل مي‌شود. هدف از گردشگري، حفظ منابع مقصد و توسعۀ اقتصادي است كه با ايجاد رابطه‌اي پويا و خلاق بين طبيعت، فرهنگ و تاريخ جامعۀ ميزبان با گردشگران، جريان‌هاي جديدي را در آينده براي توريسم جهاني، صلح و توسعۀ پايدار رقم مي‌زند. شهرستان شوش دانيال(ع) به‌منزلۀ يكي از مناطق برخوردار از جاذبه‌هاي گردشگري متعدد، توان مطلوب برنامه‌ريزي و توسعۀ گردشگري را داراست. هدف از پژوهش حاضر، تحليل ارزشمندي ميراث گردشگري اين منطقه با استفاده‌از روش اصلاح‌شدۀ پري‌يرا و ارزيابي چرخۀ زيست آن‌ها از طريق مدل باتلر و شاخص رنجش داكسي است. براي تحليل ارزشمندي پرسش‌نامه‌اي بر مبناي گويه‌هاي مدل اصلاح‌شدۀ پري‌يرا تدوين و در سطح نخست معيار علمي در قالب توانمندي‌هاي ذاتي ـ اكتسابي (حداكثر امتياز 5/5) و تكميلي (حداكثر امتياز 4/5) و معيار مديريت در قالب توانمندي‌هاي بهره‌وري (حداكثر امتياز 7) و حفاظت (حداكثر امتياز 3) ارزيابي شد. چرخۀ زيست محوطه‌هاي گردشگري از طريق مدل باتلر طي مراحل اكتشاف، مشاركت، رشد، بلوغ و ركود، و واكنش رفتاري جوامع انساني براساس شاخص رنجش داكسي طي موارد علاقه‌مندي، بي‌تفاوتي، رنجش و خصومت بررسي شد. نتايج نشان داد محوطه‌هاي حرم دانيال نبي (ع) (63/35٪ درصد بلوغ و علاقه‌مندي)، منطقۀ حفاظت‌شدۀ كرخه (60/7 درصد اكتشاف و علاقه‌مندي)، قلعۀ شوش (60/5 درصد رشد و علاقه‌مندي)، چغازنبيل (57/95 درصد رشد و علاقه‌مندي)، تپه‌هاي باستاني شوش (57/9 درصد رشد و بي‌تفاوتي) و آرامگاه دعبل خزاعي (56 درصد مشاركت و علاقه‌مندي) رتبۀ 1 تا 6 توسعۀ گردشگري را به خود اختصاص دادند. در مقابل، تپه‌هاي باستاني هفت‌تپه (45/65 درصد اكتشاف و بي‌تفاوتي) و منطقۀ جنگي فتح‌المبين (44/15 درصد بلوغ و بي‌تفاوتي) به دليل اين‌كه امتيازشان زير متوسط (50 درصد) بود به تقويت نقاط قوت و فرصت و رفع نقاط ضعف و تهديدهاي احتمالي نياز دارد. اين رتبه‌ها نشان‌دهندۀ اهميت و بهره‌وري متناسب با توان اين محوطه‌هاي گردشگري است.