مدل ساختاري -‌ تفسيري گردشگري پايدار ماجراجويانه در كوير مرنجاب

امروزه گردشگري ماجراجويانه سريع‌ترين بخش گردشگري روبه‌رشد در جهان است و يكي از مهم‌ترين ابزار توسعهٔ پايدار در كشورها و مقاصد گردشگري به شمار مي‌رود. ازاين‌رو، كوير مرنجاب در ايران، به‌منزلهٔ ناحيه‌اي ممتاز، قابليت تبديل شدن به نمونهٔ مركز توسعهٔ پايدار گردشگري ماجراجويانه را دارد. تحقيقات نشان مي‌دهد كه عوامل متعددي در تحقق اين مهم تأثيرگذار است. پژوهش حاضر با هدف ارائهٔ الگويي براي توسعهٔ گردشگري ماجراجويانه خلاق و پايدار در كوير مرنجاب انجام شده است. از حيث روش، پژوهشي آميخته (كيفي - كمّي) و كاربردي است كه تحليل داده‌ها از طريق دو روش فراتركيب و مدل‌سازي ساختاري - تفسيري و در دو مرحله انجام شده است. در گام اول، عوامل تأثيرگذار در توسعهٔ گردشگري ماجراجويانه با مرور نظام‌مند شناسايي شدند و 18 متغير در 10 شاخص و ۴ بعد پايداري اقتصادي، سياسي، فرهنگي و اجتماعي و زيست‌محيطي با نظر محققان انتخاب و تأييد شدند. در گام دوم، كدهاي اوليه‌ استخراج و در پرسش‌نامهٔ مدل‌سازي ساختاري - تفسيري قرار گرفتند تا روابط ميان آن‌ها با بهره‌مندي از نظر متخصصان و مديران گردشگري شهر كاشان و آران و بيدگل و فعالان گردشگري ماجراجويانه در كوير سطح‌بندي و به‌صورت مدل ارائه شود. نتايج پژوهش بيانگر اين امر است كه رضايت گردشگر و وفاداري جامعهٔ بومي زماني حاصل مي‌شود كه اول سياست‌‌گذاري و برنامه‌ريزي روشن و جامعي وجود داشته باشد و، بعد از آن، بخش خصوصي با سرمايه‌گذاري در محيط بتواند شرايط را براي ديگر عوامل مؤثر به‌ويژه مديريت منابع زيستي و اجتماعي فراهم كند.