جستاري بر نقش نشانه‌هاي زماني در تحليل آثار معماري

حس مخاطب در مواجهه با مكان معماري، با تسلسل (مكان‌‌مندي) و توالي (زمان‌‌مندي) فضايي مرتبط بوده و شناخت نقش مفهوم زمان در ايجاد وابستگي مكاني حائز اهميت است، زيرا مكان موقعيتي است كه با حفظ توالي رويدادها، مخاطب را در دريافت فهم كاملي از هستي خود ياري مي‌‌نمايد. در اين راستا، انطباق مفاهيم معماري با مباني نشانه‌شناسي زمان جهت شناخت جايگاه مفهوم زمان در معماري، گامي موثر در ارتقاء شيوه‌هاي تحليل معماري خواهد بود. اين پژوهش از تحليل روابط نظام‌‌هاي دلالتي در «مقاطع يا مقطعي از زمان» و يكي از گونه‌هاي تحليل نشانه‌‌شناختي، در بُعد همنشيني بهره مي‌‌گيرد؛ لذا با تكيه بر نقش نشانه‌هاي زماني در تسلسل و توالي فضايي، و ارتباط آن‌ها با عناصر كالبدي معماري، تاثير الگوهاي زماني بر آثار معماري به‌مثابه شيوه‌‌اي تحليلي مطالعه مي‌‌شود. با عنايت به مباني نشانه‌شناختي به عنوان رويكرد منتخب تحقيق، دستيابي به فهم چگونگي نقش‌‎آفريني زمان در تحليل‌‌هاي معمارانه، با شناسايي ارتباط مفاهيم نشانه‌هاي زماني با مصاديق معماري سنتي انجام خواهد شد. دستاورد نظري اين تحقيق، بسط نظريه‌‌هاي مرتبط پيشين، پر كردن خلاءهاي نظري و غنا بخشيدن به ادبيات تحليل نشانه‌شناختي آثار معماري بوده و نتيجه عملي آن درك چگونگي ورود مفهوم زمان به تحليل آثار معماري به واسطه قواعد نشانه‌‌هاي زماني است؛ مفهوم‌سازي نشانه‌هاي زماني توسط كالبد فضا، از طريق تحليل نظام‌‌هاي نشانه‌‌اي مكان، موجب افزودن مفهوم زمان به گستره تحليل معماري است، كه به واسطه «تحليل مفهومي» خط تحول و توالي مفهوم زمان با مكان ميسر مي‌شود. در مقوله روش تحقيق، با بهره‌گيري از پيشينه قابل توجه نشانه‌‌شناسي معماري، در مرحله گردآوري داده‌‌ها و تكميل ادبيات موضوع، از مطالعات اسنادي و كتابخانه‌‌اي و در بخش تحليل داده‌‌ها كه به موازات تبيين مباني ارائه مي‌‌شوند، به منظور ساماندهي داده‌‌ها، تدوين چارچوب مفهومي و بسط مباني موضوع در حوزه معماري، از روش توصيفي- تحليلي و راهبرد استدلال منطقي استفاده خواهد شد.