اثر حاصلخيزكننده‌هاي مختلف خاك بر خصوصيات رشد و عملكرد زعفران: فراتحليل مطالعات مزرعه‌اي

هدف از فراتحليل شناخت دقيق از نتايج پژوهش هاي مورد بررسي مي باشد. اين روش آماري تحليل مجموعه اي از مطالعات بوده كه با هدف تلفيق يافته ها انجام مي شود. به دليل پراكندگي و تفاوت در نتايج آزمايشات تأثير حاصلخيزكننده هاي خاك بر عملكرد زعفران، در اين بررسي از روش فراتحليل استفاده شد. بر اين اساس، 71 مطالعه انتخاب شدند كه 14 مطالعه مربوط به كود زيستي، 16 مطالعه كمپوست، 14 مطالعه اسيد هيوميك، 16 مطالعه كود دامي، 26 مطالعه كودهاي شيميايي (NPK) و 16 مطالعه تلفيق كودها بودند. بر اساس نتايج، بيشترين اندازه اثر مربوط به تأثير اسيد هيوميك بر عملكرد كلاله خشك (3/434=g) بود. پس از اسيد هيوميك، كودهاي زيستي، شيميايي و كمپوست در رتبه هاي بعدي قرار گرفتند. خطاي استاندارد كمپوست (0/101=E) كمترين مقدار و با دقت بالاتر محاسبه شد، بنابراين با فاصله اطمينان 95% قابل توصيه است. بر اساس نتايج آزمون همبستگي بگ و مازومدار، كليه مطالعات بجز اسيد هيوميك بر عملكرد خشك كلاله، اسيد هيوميك بر عملكرد تركلاله، كود دامي بر تعداد گل، كود شيميايي  بر وزن كلاله خشك، كود شيميايي بر عملكرد گل تر همگن بودند. در ميان مقادير مصرف كود‌هاي دامي، بالاترين و پايين ترين اندازه اثر به ترتيب براي 60 تن كود گاوي در هكتار و 5 تن در هكتار كود مرغي محاسبه شد. نتايج فراتحليل مصرف مقادير كود كمپوست بر عملكرد خشك كلاله زعفران نشان داد، مقدار 60 تن در هكتار بيشترين اندازه اثر را دارد. بيشترين اندازه اثر مقادير اسيد هيوميك بر عملكرد كلاله خشك براي 30 كيلوگرم در هكتار محاسبه شد. با توجه به نتايج، به نظر مي رسد كه مطالعات انجام شده در زمينه اثر حاصلخيزكننده هاي خاك بر زعفران فاقد برنامه ريزي بلندمدت براي رفع مشكلات مي باشد و بيشتر بر حسب سليقه، سهولت اجرا و يا تقليد از منابع خارجي انجام شده است. بر اين اساس، نتايج اين مطالعه مبنايي براي تجزيه و تحليل مديريت كود و ارائه راهبردهاي توسعه اي بر اساس يافته هاي علمي موجود فراهم مي نمايد.