تحليلي بر جايگاه اصل محوري در تحقق جامعيت قرآن با تكيه بر روايت «إلاّ و لَهُ اصل في كتاب الله»

قرآن كريم به عنوان منبع اصلي آموزه‌هاي ديني در اسلام، براي پاسخ به نيازهاي هم‌سو با هدف هدايت و تكامل انسان، داراي ويژگي‌هاي متمايزي است؛ كه «جامعيت قرآن» يكي از اين ويژگي‌هاي منحصر به فرد قلمداد مي‌شود. اين مهم از همان آغاز مورد توجه انديشمندان اسلامي قرار گرفته و درباره چگونگي آن نظرات متعددي بيان گرديده است. تبيين اين ويژگي بسيار حائز اهميت است و اين مهم، در بستر مراجعه به آيات و رواياتي چند در اين موضوع و فهم آن‌ها ممكن مي‌نمايد. گستره و محدوده جامعيت قرآن همواره مورد توجه بوده، ليكن كيفيت تحقق جامعيت مذكور، اغلب مورد غفلت واقع شده است. پژوهه فرارو، با روش توصيفي-تحليلي، به بررسي كيفيت تحقق جامعيت قرآن كريم، مبتني بر «اصل محوري» و با تكيه بر تحليل روايت منقول از امام صادق (ع): «ما مِن أمرٍ يختَلِفُ فيهِ اثنانِ إلاّ و لَهُ اصل في كتابِ اللّه ِ عَزَّ و جلّ» پرداخته است و از اين رهگذر با روش تحليل متن، مطابق قواعد فقه الحديث، ابتدا به معناشناسي مفردات، بررسي مستندات روايي و سپس شرح روايت و تبيين راه‌هاي استنباط اصول قرآني مي‌پردازد. براساس يافته‌هاي اين پژوهش، قرآن كريم حاوي اصولي است كه با انطباق بر نيازهاي مختلف انسان، مي‌تواند پاسخگوي نيازهاي گوناگون بشر در تمام اعصار باشد. در اين باره سه رويكرد: «بهره‌گيري از حجيت فرازهاي مستقل»، «دلالت‌هاي فراسياقي» و «نگرش اصل محور در قصه‌هاي قرآني»، جهت تحقق جامعيت قرآن با تكيه بر اصل محوري حائز اهميت است.