اثربخشي برنامه توانبخشي شناختي مبتني بر حافظه فعال بر درك زمان در كودكان داراي اختلال نقص توجه/بيش‌فعالي

مقدمه: اختلال نقص‌توجه/ بيش‌فعالي از شايع‌ترين اختلالات عصب روانشناختي دوران كودكي است. اين اختلال كودكان مبتلا را در معرض مشكلات زيادي در حوزه كاركردهاي اجرايي از جمله نقص ادراك زمان قرار مي‌دهد. هدف از اين پژوهش بررسي اثربخشي توانبخشي شناختي مبتني بر حافظه فعال بر ادراك زمان كودكان داراي اختلال نقص‌توجه/ بيش‌فعالي بود. روش: پژوهش حاضر از نظر هدف كاربردي و ازلحاظ روش گردآوري داده‌ها، نيمه آزمايشي با طرح پيش‌آزمون/ پس‌آزمون با گروه گواه بود. جامعه‌ي آماري پژوهش شامل كليه كودكان مراجعه كننده به مركز مشاوره دانشگاه علم و هنر استان يزد كه داراي ويژگي‌هاي اختلال نقص‌توجه/ بيش‌فعالي بودند كه از بين آنها ۳۰ نفر به صورت نمونه گيري در دسترس انتخاب و به صورت تصادفي در دو گروه ازمايش و گواه قرار گرفتند. آزمون رايانه‌اي ادراك زمان به عنوان پيش‌آزمون در مورد همه افراد اجرا شد. افراد گروه آزمايش ۱۰ جلسه، يك بار در هفته و هر جلسه به مدت ۴۵ دقيقه تحت درمان توانبخشي شناختي مبتني بر حافظه‌ي فعال قرار گرفتند و گروه كنترل در ليست انتظار باقي ماند. بعد از جلسات درمانيپس ازمون اجرا شد. داده‌ها با استفاده از آمار توصيفي(ميانگين و انحراف معيار) و آمار استنباطي(تحليل كوواريانس) تحليل شدند.يافته‌ها:نتايج ازمون تجزيه و تحليل كوواريانس نشان داد پس از حذف اثر پيش آزمون بين نمرات پس ازمون در  گروه آزمايش و گواه در متغيرهاي براورد زمان، بازتوليد زمان و توليد زمان تفاوت معنادار وجود دارد(p 0/001). نتيجه‌گيري بنابراين توانبخشي شناختي مبتني بر حافظه فعال باعث بهبود ادراك زمان و زير مقياسهاي مربوط به آن يعني توليد زمان، بازتوليد آن و براورد زمان در كودكان داراي اختلال نقص توجه بيش فعالي مي شود. با توجه به نتايج پژوهش حاضر استفاده از اين روش درماني به متخصصان در اين زمينه توصيه مي شود.