اثر تجاري‌سازي ايده‌هاي دانش‌بنيان بر ارتقاي توانمندي‌هاي فناورانه شركت‌هاي كشاورزي مستقر در پارك علم و فناوري مازندران: نقش ميانجي توسعه و تعالي سازماني

مقدمه و هدف: امروزه شركت‌هاي مستقر در پارك‌هاي علم و فناوري با تغييرات روزافزون فناوري مواجه بوده و محيطي پويا را تجربه مي‌كنند، به‌گونه‌اي كه به‌طور مداوم نيازمند بازچينش و تركيب مجدد دارايي‌هاي فناورانه خود براي پاسخگويي به شرايط متغير بازار و فناوري خود هستند. براي پيمودن اين مسير، شركت نياز دارد در هر يك از مراحل تجاري‌سازي، توانمندي جديدي كسب كرده و يا توانمندي‌هاي موجود خود را ارتقا دهد. ازاين‌رو، شركت‌هاي كشاورزي مستقر در پارك علم و فناوري بايد به‌طور فعالانه‌اي فناوري جديد را در محصولات به‌منظور دستيابي به توانمندي‌هاي برتر فناورانه در برابر رقباي خود و يافتن مشتريان بيشتر توسعه دهند. هدف پژوهش حاضر، بررسي تأثير تجاري‌سازي ايده‌هاي دانش‌بنيان بر ارتقاي توانمندي‌هاي فناورانه با ميانجي‌گري توسعه و تعالي سازماني در شركت‌هاي كشاورزي مستقر در پارك علم و فناوري مازندران بوده است. مواد و روش‌ها: اين پژوهش بر اساس هدف، كاربردي و از نظر گردآوري اطلاعات، توصيفي همبستگي است. جامعه آماري پژوهش شامل كليه مديران، معاونين و كارشناسان شركت‌هاي فعال در حوزه كشاورزي مستقر در پارك علم و فناوري مازندران به تعداد ۲۲۰ نفر بود كه مطابق فرمول كوكران، از بين آن‌ها ۱۴۰ نفر به شيوه نمونه‌گيري تصادفي طبقه‌اي با تخصيص متناسب انتخاب شدند. پرسشنامه‌اي محقق ساخته با مقياس ليكرت براي آن‌ها ارسال شد و در نهايت اطلاعات مربوط با استفاده از تكنيك مدل‌سازي معادلات ساختاري به روش حداقل مربعات جزئي نرم‌افزار SmartPLs3 مورد تجزيه‌وتحليل قرار گرفت. آلفاي كرونباخ براي تمامي سازه‌ها بالاتر از 0/7 و مقدار ميانگين واريانس استخراج‌شده بالاتر از 0/5 بوده و روايي و پايايي سازه‌ها تأييد شد. يافته‌ها: نتايج پژوهش نشان داد كه تجاري‌سازي ايده‌هاي دانش‌بنيان 34/1 درصد و توسعه و تعالي سازماني 47/6 درصد از واريانس ارتقاي توانمندي‌هاي فناورانه شركت‌هاي كشاورزي مستقر در پارك علم و فناوري را پيش‌بيني مي‌كند. همچنين، 52/1 درصد از اثر تجاري‌سازي ايده‌هاي دانش‌بنيان بر ارتقاي توانمندي‌هاي فناورانه اين شركت‌ها از طريق غيرمستقيم و توسط متغير ميانجي توسعه و تعالي سازماني تبيين شده است. ضريب تعيين 0/597 نشان مي‌دهد كه متغير مستقل پيش‌بيني متوسطي از متغير ارتقاي توانمندي‌هاي فناورانه دارد. شاخص‌هاي برازش مدل كلي پژوهش، برازندگي مطلوب اين مدل را تأييد كرد. ازاين‌رو، ميانجي‌گري توسعه و تعالي سازماني در رابطه تجاري‌سازي ايده‌هاي دانش‌بنيان و ارتقاي توانمندي‌هاي فناورانه اين شركت‌ها تأثير دارد. نتيجه‌گيري: بر اساس يافته‌هاي پژوهش، مي‌توان با افزايش ميزان تجاري‌سازي ايده‌هاي دانش‌بنيان و به‌كارگيري شاخص‌هاي توسعه و تعالي سازماني مانند: توسعه كسب‌وكارهاي دانش‌بنيان كشاورزي، توسعه دانش فني و نوآوري فناورانه كشاورزي، توسعه مهارت‌ها در حوزه كشاورزي، آينده‌پژوهي در حوزه كشاورزي، پايبندي به كار اصلي و استقلال و كارآفريني، توسعه عمودي و توسعه مرحله‌اي سرمايه‌گذاري زمينه بروز ارتقاي توانمندي‌هاي فناورانه شامل: توانمندي‌هاي مديريتي، توانمندي ارتباطي، توانمندي بازاريابي، توانمندي‌هاي دانش و تجربه تجاري‌سازي، توانمندي‌هاي نيروي انساني و قابليت تحقيق و توسعه در شركت‌هاي كشاورزي مستقر در پارك‌ها را مهيا كرد.