واكاوي راهبردهاي مشترك در جريان هاي شيعي _ صوفي و تأثير آن بر شكل گيري جنبش هاي روزگار تيموريان

نهضت‌هاي شيعي - صوفي روزگار تيموريان بر بستر مؤلفه‌هايي مشترك بروز و ظهور يافت. رهبران اين نهضت‌ها با درك الزامات زماني و محيطي و با اغتنام فرصت تلاش كردند ضمن بهره‌گيري از مؤلفه‌هاي مشترك موجود و به‌كارگيري همه ظرفيت‌ها به موفقيت هايي دست يابند. آن‌ها هوشمندانه و البته بلندپروازانه سعي كردند از خلأ حاصل از سقوط خلافت عباسي و زوال قدرت ايلخانان سود جسته و با استفاده از اطاعت‌پذيري صوفيه، در كنار برانگيزانندگي آموزه‌هاي انقلابي تشيع و قدرت بسيج كنندگي بالقوه‌ي مهدويت به بالاترين مناصب سياسي، مذهبي دست يابند.آن ها در اين مسير و در جهت اقناع عامه، از قدرت مسخ كنندگي فنون مختلف علوم غريبه استفاده كردند. موارد چندگانه فوق در كنار هم فرصتي مغتنم براي نهضت هاي مذكور فراهم كرد. در اين مقاله تلاش خواهد شد با نگاهي تحليلي، توصيفي ضمن نقد و بررسي مؤلفه‌هاي مشترك سه نهضت حروفيه، مشعشعيان و نوربخشيه، به رمزيابي علل همگرايي مشتركات موجود پرداخته شود.