رابطه واردات و سرمايه ‏گذاري مستقيم خارجي: مطالعه كشورهاي در حال‏ توسعه منتخب ملحق ‏شده به سازمان جهاني تجارت

در ادبيات تجارت بين‌الملل، رابطه بين واردات و سرمايه‏ گذاري مستقيم خارجي (FDI) به دو حالت جانشيني يا مكملي ممكن است. مقاله حاضر به بررسي اين رابطه در 27 كشور درحال‏ توسعه منتخب ملحق ‏شده به سازمان جهاني تجارت در دوره زماني 1990-2019 مي‏ پردازد. بدين منظور، ابتدا براي تعيين جهت رابطه ميان واردات و FDI از آزمون‏ هاي عليت گرنجر و دمترسكيو هرلين استفاده شد. طبق يافته ‏هاي پژوهش، رابطه علي يك‏ طرفه قوي‏ اي از واردات به FDI وجود دارد. در گام بعدي، تاثير واردات بر جذب FDI بررسي شد كه برآوردها نشان داد واردات تأثير مثبتِ معني‌ داري بر FDI داشته و در نتيجه رابطه مكملي بين آن ‏ها در كشورهاي منتخب تاييد مي ‏شود. اين نتايج مويد آن است كه اقتصاد رقابتي به دليل موانع وارداتيِ كمتر نسبت به اقتصاد بسته، مشوق بهتري براي سرمايه گذاري خارجي است. به‌علاوه، الحاق به سازمان جهاني تجارت در كشورهاي مورد مطالعه تأثير مثبتي بر جذب FDI داشته است. از مهمترين دلايل اين موضوع، الزام كشور عضو به رعايت اصول عدم تبعيض، شفافيت از طريق تثبيت تعرفه ها و مقررات تجاري، رعايت حقوق مالكيت فكري و كارايي نظام فيصله اختلافات تجاري سازمان است.