بررسي تنوع ژنتيكي برخي ژرم پلاسم‌هاي گندم با استفاده از صفات مورفوفنولوژيك

به منظور ارزيابي عملكرد و برخي صفات مورفوفنولوژيك گندم و بررسي تنوع ژنتيكي آنها، بررسي هاي مزرعه اي و آزمايشگاهي روي 115 ژنوتيپ مختلف گندم در سال زراعي 94-1393 در مزرعه تحقيقاتي دانشگاه گنبد كاووس در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با سه تكرار انجام شد. طبق نتايج به دست آمده صفات مورد بررسي از تنوع بالايي برخوردار بوده و بين ژنوتيپ‌ها تفاوت معني‌داري از لحاظ كليه صفات مورد ارزيابي به‌جزء طول دانه وجود داشت. نتايج نشان داد كه تعداد پنجه در مترمربع بيشترين همبستگي را با عملكرد دانه داشت (**0.79). بر اساس نتايج به‌دست آمده از رگرسيون مرحله‌اي تعداد كل پنجه در متر مربع بيشترين اثر را برروي عملكرد دانه داشت به‌طوري كه اولين صفتي بود كه وارد مدل شد. نتايج حاصل از تجزيه عليت نشان داد كه صفت شاخص برداشت بيشترين اثر مستقيم را بر عملكرد دانه در مترمربع داشت (0.64) و بيشترين اثر غير مستقيم مربوط به صفت تعداد كل پنجه در متر مربع از طريق عملكرد بيولوژيك بود (0.458). با استفاده از تجزيه خوشه‌اي دو گروه براساس دندروگرام حاصل شد كه از لحاظ شجره ارقام و برخي صفات مورد بررسي شباهت بيشتري داشتند. بنابراين مي‌توان از تعداد پنجه و شاخص برداشت به عنوان صفات برتر در برنامه‌هاي انتخاب غير مسقيم استقاده نمود.