بررسي اثرات سناريو‌هاي مديريتي در برابر تغييرات اقليمي بر اندركنش رودخانه و آبخوان، مطالعه موردي: زيرحوضه لنجانات

امروزه با توجه به اهميت مسئله تغييرات اقليم و كمبود منابع آب در دسترس و قابل استفاده، يكي از رويكرد‌‌هاي اساسي در مديريت منابع آب، بهره‌برداري تلفيقي از منابع آب سطحي و زيرزميني است. در اين راستا اندركنش آب‌هاي سطحي و زيرزميني يكي از مؤلفه‌هاي مهم و اساسي در تحليل درست بيلان منابع آب و در نهايت مديريت تلفيقي آن‎ها است. در اين مقاله زيرحوضه لنجانات از حوضه آبريز گاوخوني كه در آن اندركنش بين رودخانه زاينده‌رود با آبخوان آن زياد است انتخاب و براي بررسي تغييرات بارش و دما ناشي از پديده تغييراقليم از روش وزن‌دهي مدل‌هاي GCM تحت گزارش پنجم هيئت بين‌الدول تغييراقليم و براي ريز‌مقياس‌سازي خروجي مدل‌هاي GCM از مدل LARS-WG استفاده شد. براي بررسي اندركنش آب‌هاي سطحي و زيرزميني از اتصال مدل‌هاي WEAP و MODFLOW استفاده شد و در ادامه با استفاده از نتايج اقليمي حاصل از سناريو‌هاي تغييراقليم RCP2.6، RCP4.5 و RCP8.5 و اعمال سياست‌هاي مديريتي در آينده نزديك در قالب 3 سناريوي مديريتي ادامه روند موجود (پايه)، كاهش 20 درصدي و 40 درصدي سطح زيركشت، عملكرد سيستم تلفيقي منابع آب در آينده نزديك بررسي شد. نتايج نشان داد كه در دوره آينده نزديك، افزايش دما و بارش اتفاق خواهد افتاد. ميزان اندركنش آب‌هاي سطحي و زيرزميني در آينده تحت سناريو‌هاي مديريتي و تغييراقليم مختلف افزايش مي‌يابد كه تحت سناريوي ادامه روند موجود (پايه) و سناريوي تغييراقليم RCP4.5، تبادلات بيشتر آب‌هاي سطحي و زيرزميني اتفاق خواهد افتاد. با توجه به نتايج به‎دست آمده به‎دليل اثرات تغذيه‌اي زياد رودخانه بر آبخوان در محدوده مورد مطالعه و از طرف ديگر برداشت بي‌رويه از منابع آب زيرزميني، مديريت تلفيقي منابع آب مي‌تواند اثرات منفي كمبود منابع آب زيرزميني را كاهش دهد. ولي نياز است با كاهش سطوح زيركشت و الگوي كشت مناسب، مانع از برداشت بي‌رويه آب‌هاي زيرزميني اين محدوده شود.