ارزيابي اثرات كم‌آبياري بر عملكرد، اجزاء عملكرد، محتواي پرولين و بهره‌وري آب چهار رقم ذرت دانه‌اي در گرگان

به‌منظور ارزيابي اثرات كم آبياري بر عملكرد و بهره وري آب ذرت دانه اي در شرايط آب و هوايي گرگان، آزمايشي به‌صورت كرت هاي خرد شده در قالب طرح بلوك هاي كامل تصادفي در سه تكرار، در ايستگاه عراقي محله گرگان در سال 1400 انجام شد. عامل اصلي كم آبياري در چهار سطح (100% (شاهد)، 75%، 50% و 25% نياز آبي) بر اساس نمونه برداري خاك براي تعيين رطوبت و آبياري با روش قطره‌اي (نوار تيپ) انجام شد و عامل فرعي چهار رقم ذرت (SC703،SC704، ZP548،BK50 ) بود. نتايج تجزيه واريانس نشان داد كه عامل كم آبياري بر صفات مورد بررسي به‌جز تعداد رديف در بلال در سطح يك درصد معني دار بود. نيز، اثر ارقام روي همه صفات (تعداد رديف در بلال، روز تا بلال دهي، ارتفاع بوته، تعداد دانه در رديف، وزن هزار دانه، طول بلال، وزن خشك ساقه و برگ، وزن خشك چوب بلال، عملكرد دانه، بهره وري مصرف آب و پرولين برگ) در سطح يك درصد معني دار شد. همچنين، برهمكنش كم آبياري و ارقام بر صفات تعداد رديف طولي دانه، وزن هزار دانه و عملكرد دانه اثر معني دار داشت. بالاترين عملكرد دانه (7722 كيلوگرم در هكتار) در تيمار شاهد مشاهده شد و عملكرد دانه تيمارهاي 75%، 50% و 25% نسبت به تيمار شاهد به ترتيب 6/8%، 52/4% و 82% كاهش داشت. هيبريد ZP548 بيشترين عملكرد دانه (5576 كيلوگرم در هكتار) را داشت و بيشترين ميزان پرولين از تيمار 25% نياز آبي (9/91 ميكرومول بر گرم) به دست آمد. بيشترين بهره وري مصرف آب در تيمار 75% نياز آبي (1/07 كيلوگرم بر متر مكعب) مشاهده شد. با توجه به ميانگين كاهش آب مصرفي (2258 متر مكعب در هكتار) در اين تيمار، آبياري بر اساس 75% نياز آبي و كشت رقم ZP548 در منطقه گرگان توصيه مي‌گردد.