تعيين ضريب گياهي و نياز آبي گياه كينوا به روش لايسيمتري در دشت بيرجند

برآورد مقادير تبخير و تعرق پتانسيل براي محاسبه ي نياز آبي در راستاي برنامه ريزي كشاورزي براي محصولات مختلف، از اهميت زيادي برخوردار است. بدين منظور در پژوهش حاضر، براي تعيين ضريب گياهي و نياز آبي كينوا به روش لايسيمتري، از سه لايسيمتر زهكش دار از جنس پلي اتيلن و كاملاً آب بندي شده با قطر 60 سانتي متر و ارتفاع 100 سانتي متر استفاده گرديد. بذور كينوا رقم تي تي كاكا در تاريخ هفت ارديبهشت ماه سال 1399 با احتساب 60 بوته در مترمربع به عنوان تراكم مطلوب، كشت شد. ميزان رطوبت خاك با دستگاه TDR و آب خروجي زهكش در هر لايسيمتر قبل از آبياري اندازه گيري گرديد. به منظور سنجش تبخير و تعرق مرجع از معادلات پنمن- مانتيث، بلاني- كريدل (مبتني بر درجه حرارت) و پريستلي-تيلور (مبتني بر تشعشع) استفاده شد. نتايج نشان داد كه مجموع ميزان تبخير و تعرق مرجع در طول فصل رشد به روش پنمن- مانتيث (ETo) 720 ميلي متر، به روش بلاني-كريدل،581 ميلي متر و به روش پريستلي- تيلور 754 ميلي متر بود و مجموع تبخير و تعرق گياه كينوا (ETc) با روش لايسيمتري، 553 ميلي متر محاسبه شد. همچنين مقدار ضريب گياهي كينوا (Kc) در مرحله اول (دوره 21 روزه)، مرحله دوم (دوره 26 روزه)، مرحله سوم (دوره 38 روزه) و مرحله چهارم رشد كينوا (دوره 34 روزه) در روش  پنمن- مانتيث به ترتيب برابر با 0/42، 0/66، 1/03 و 0/71، در روش بلاني- كريدل به ترتيب 0/54، 0/88، 1/28 و 0/82 و در روش پريستلي- تيلور به ترتيب  0/40، 0/62، 0/97 و 0/68 بود. نتايج نشان مي دهد كه روش پنمن- مانتيث به عنوان بهترين روش، مي تواند ملاكي براي تعيين ضريب تبخير و تعرق مرجع در منطقه قرار گيرد ولي روش بلاني- كريدل نياز به واسنجي در منطقه دارد.