اثربخشي طرحواره درماني و سينما درماني در بهبود طرحواره‌هاي ناسازگار اوليه و مزاج اجتناب از آسيب در افراد مبتلا به اختلال شخصيت اجتنابي: مطالعه تك موردي

مقدمه: مطالعات اختلال شخصيت اجتنابي را اختلالي نسبتاً شايع در بين اختلالات شخصيت گزارش مي‌كند كه همبودي زيادي با ساير اختلالات محور يك و دو دارد. هدف: پژوهش حاضر با هدف بررسي اثربخشي طرحواره درماني و سينما درماني در بهبود طرحواره‌هاي ناسازگار و بعد مزاج اجتناب از آسيب در مبتلايان به اختلال شخصيت اجتنابي انجام شد. روش: روش اين پژوهش يك طرح نيمه آزمايشي تك موردي از نوع خط پايه چندگانه بود. از ميان مراجعه‌كنندگان ۱۸ الي ۳۵ سال به كلينيك روانشناختي آرمانا در شهر تهران، در سال ۱۴۰۰، ۴ نفر به روش نمونه‌گيري هدفمند با تشخيص روانپزشك و مقياس مصاحبه باليني نيمه ساختاريافته براي اختلالات شخصيت انتخاب شدند. ابزارهاي مورد استفاده پرسشنامه‌ طرحواره يانگ و پرسشنامه سرشت و منش كلونينجر بود. برنامه درماني طي ۳۴ جلسه هفتگي ۶۰ دقيقه‌اي اجرا و مرحله پيگيري به مدت سه ماه بعد از پايان درمان انجام شد. براي تحليل داده‌ها از ترسيم نمودار و شاخص‌هاي معناداري باليني استفاده شد. يافته‌ ها: نمرات آزمودني‌ها در طرحواره‌ها، در پايان درمان نسبت به خط پايه سير نزولي و درصد بهبودي اندك (۴۹-۲۵ درصد)، همچنين در متغير مزاج اجتناب از آسيب، نمرات نسبت به خط پايه سير نزولي و درصد بهبودي كمتر از ۲۵ درصد بود. نمرات شاخص‌هاي معناداري باليني (۱/۹۶≤RCI) در هر دو متغير حاكي از نقش مؤثر روش درماني بود. نتيجه ‌گيري: براساس نتايج پژوهش حاضر طرحواره درماني و سينما درماني در درمان طرحواره‌هاي ناسازگار مبتلايان به اختلال شخصيت اجتنابي مؤثر بود؛ بنابراين، پيشنهاد مي‌شود اين برنامه درماني در بهبود طرحواره‌هاي ناسازگار مبتلايان به اختلال شخصيت اجتنابي استفاده شود.