بررسي پيامدهاي اقتصادي _ اجتماعي اسكان عشاير (مطالعه موردي: سايت گدارپي شهرستان كرمانشاه)

ﻣﻘﺪﻣﻪ: ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻋﺸﺎﯾﺮ اﯾﺮان در ﮐﻨﺎر ﺟﻮاﻣﻊ ﺷﻬﺮي و روﺳﺘﺎﯾﯽ ﯾﮑﯽ از اﺷﮑﺎل ﺳﻪ ﮔﺎﻧﻪ اﻟﮕﻮي زﯾﺴﺖ و ﻣﻌﯿﺸﺖ ﮐﺸﻮرﻣﺎن را ﺗﺸﮑﯿﻞ ﻣﯽ دﻫﻨﺪ. ﮐﻪ ﺑﻪ ﻣﺮاﺗﺐ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ دو ﻧﻈﺎم دﯾﮕﺮ ﺑﺎ دﺷﻮاري ﺑﯿﺸﺘﺮي ﻫﻤﺮاه ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﺑﺪﯾﻦ ﻣﻨﻈﻮر از ﺳﻮي ﺑﺮﻧﺎﻣﻪرﯾﺰان و ﻣﺘﺨﺼﺼﯿﻦ ﻣﺮﺑﻮﻃﻪ ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ارﺗﻘﺎء ﮐﯿﻔﯿﺖ اﯾﻦ ﺷﯿﻮه از زﻧﺪﮔﯽ راﻫﺒﺮدﻫﺎي ﮔﻮﻧﺎﮔﻮﻧﯽ اراﺋﻪ ﮔﺮدﯾﺪه اﺳﺖ، ازﺟﻤﻠﻪ راﻫﺒﺮدﻫﺎﯾﯽ اﺳﮑﺎن ﻋﺸﺎﯾﺮ ﻣﯽ ﺑﺎﺷﺪ ﮐﻪ ﻋﻤﺪﺗﺎً ﺑﺎﻫﺪف ﻋﻤﺮان و ﺗﻮﺳﻌﻪ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻋﺸﺎﯾﺮي و ﺧﺪﻣﺎت رﺳﺎﻧﯽ ﺑﻬﺘﺮ ﺑﻪ اﯾﻦ ﺟﺎﻣﻌﻪ ﻣﺤﺮوم اﻧﺠﺎم ﭘﺬﯾﺮﻓﺘﻪ اﺳﺖ. ﻫﺪف: ﻫﺪف از اﻧﺠﺎم ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ ﺑﺮرﺳﯽ ﭘﯿﺎﻣﺪﻫﺎي اﻗﺘﺼﺎدي - اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ اﺳﮑﺎن ﻋﺸﺎﯾﺮ در ﺳﺎﯾﺖ ﮔﺪارﭘﯽ در ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﮐﺮﻣﺎﻧﺸﺎه ﺑﻮده اﺳﺖ. روش ﺷﻨﺎﺳﯽ: ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ ازﻧﻈﺮ ﻫﺪف، ﮐﺎرﺑﺮدي و ازﻧﻈﺮ روش ﮔﺮدآوري داده ﻫﺎ ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ ﭘﯿﻤﺎﯾﺸﯽ اﺳﺖ. ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎري اﯾﻦ ﺗﺤﻘﯿﻖ، ﺧﺎﻧﻮارﻫﺎي اﺳﮑﺎن ﯾﺎﻓﺘﻪ در ﺳﺎﯾﺖ ﻣﻮردﻧﻈﺮ، ﺑﻪ ﺗﻌﺪاد 60 ﺧﺎﻧﻮار ﺑﻮدﻧﺪ ﮐﻪ ﺑﻪ دﻟﯿﻞ ﻣﺤﺪود ﺑﻮدن ﺟﺎﻣﻌﻪ آﻣﺎري، ﺗﻤﺎﻣﯽ اﯾﻦ اﻓﺮاد ﺑﻪ روش ﺳﺮﺷﻤﺎري ﻣﻮرد ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻗﺮار ﮔﺮﻓﺘﻨﺪ. اﺑﺰار ﮔﺮدآوري داده ﻫﺎ ﭘﺮﺳﺸﻨﺎﻣﻪ ﺑﻮده اﺳﺖ ﮐﻪ رواﯾﯽ ﻣﺤﺘﻮاﯾﯽ آن ﺑﺮ اﺳﺎس ﻧﻈﺮﺧﻮاﻫﯽ از ﺻﺎﺣﺐ ﻧﻈﺮان و ﭘﺎﯾﺎﯾﯽ آن ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از ﺿﺮﯾﺐ آﻟﻔﺎي ﮐﺮوﻧﺒﺎخ ﺑﻪ ﻣﯿﺰان 0/72 ﺗﺄﯾﯿﺪ ﺷﺪ. ﺗﺠﺰﯾﻪ وﺗﺤﻠﯿﻞ داده ﻫﺎ ﺑﺎ اﺳﺘﻔﺎده از روش ﻫﺎي آﻣﺎر ﺗﻮﺻﯿﻔﯽ و آﻣﺎر اﺳﺘﻨﺒﺎﻃﯽ ﺑﻪ ﮐﻤﮏ ﻧﺮم اﻓﺰار SPSS اﻧﺠﺎم ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻗﻠﻤﺮو ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ: ﻗﻠﻤﺮو ﺟﻐﺮاﻓﯿﺎﯾﯽ اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ، ﮐﺎﻧﻮنﻫﺎي اﺳﮑﺎن ﻋﺸﺎﯾﺮ در ﺳﺎﯾﺖ ﮔﺪارﭘﯽ واﻗﻊ در دﻫﺴﺘﺎن ﺳﺮﻓﯿﺮوزآﺑﺎد ﺷﻬﺮﺳﺘﺎن ﮐﺮﻣﺎﻧﺸﺎه ﻣﯽﺑﺎﺷﺪ. ﯾﺎﻓﺘﻪﻫﺎ: ﻧﺘﺎﯾﺞ آزﻣﻮن ﻣﻘﺎﯾﺴﻪ ﻣﯿﺎﻧﮕﯿﻦt ﻫﻤﺒﺴﺘﻪ در ﻣﻮرد ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎي اﻗﺘﺼﺎدي ﻧﺸﺎن داد ﮐﻪ ﺑﯿﻦ وﺿﻌﯿﺖ درآﻣﺪ، اﺷﺘﻐﺎل و داﻣﺪاري ﻋﺸﺎﯾﺮ در ﺷﺮاﯾﻂ ﻗﺒﻞ و ﺑﻌﺪ از اﺳﮑﺎن، ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﯽداري وﺟﻮد ﻧﺪاﺷﺘﻪ اﻣﺎ در ﻣﻮرد وﺿﻌﯿﺖ زراﻋﺖ و ﺗﺨﺮﯾﺐ ﺟﻨﮕﻞ ﻫﺎ و ﻣﺮاﺗﻊ، ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﯽ داري در ﺳﻄﺢ 99 درﺻﺪ ﻣﺸﺎﻫﺪه ﺷﺪه اﺳﺖ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در ﻣﻮرد ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎي اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﺑﯿﻦ وﺿﻌﯿﺖ ﺳﻮادآﻣﻮزي، وﺿﻌﯿﺖ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ، دﺳﺘﺮﺳﯽ ﺑﻪ اﻣﮑﺎﻧﺎت رﻓﺎﻫﯽ، اﻣﻨﯿﺖ، ﺳﻦ ازدواج و ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ و ﻓﺮدي، در دو ﺷﺮاﯾﻂ ﻗﺒﻞ و ﺑﻌﺪ از اﺳﮑﺎن ﺗﻔﺎوت ﻣﻌﻨﯽ داري در ﺳﻄﺢ 99 درﺻﺪ وﺟﻮد داﺷﺘﻪ و اﯾﻦ ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻗﺒﻞ از اﺳﮑﺎن رﺷﺪ ﻣﺜﺒﺖ داﺷﺘﻪ اﻧﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ: ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻧﺘﺎﯾﺞ ﺗﺠﺰﯾﻪ وﺗﺤﻠﯿﻞ اﻧﺠﺎم ﮔﺮﻓﺘﻪ، ﻣﺸﺨﺺ ﮔﺮدﯾﺪ ﮐﻪ ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎي اﻗﺘﺼﺎدي ﻧﻈﯿﺮ درآﻣﺪ، اﺷﺘﻐﺎل و داﻣﺪاري ﻋﺸﺎﯾﺮ ﺑﻌﺪ از اﺳﮑﺎن داراي رﺷﺪ ﻣﻨﻔﯽ، و ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎي دو ﻣﺆﻟﻔﻪ زراﻋﺖ و ﺟﻨﮕﻞ و ﻣﺮاﺗﻊ ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﻗﺒﻞ از اﺳﮑﺎن داراي رﺷﺪ ﻣﺜﺒﺖ ﺑﻮده اﻧﺪ. در زﻣﯿﻨﮥ ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎي اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ ﻣﯽ ﺗﻮان ﻧﺘﯿﺠﻪ ﮔﺮﻓﺖ ﮐﻪ اﺳﮑﺎن ﺳﺒﺐ ﺑﻬﺒﻮد ﺷﺎﺧﺺ ﻫﺎي اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ (رﺷﺪ و ﺳﻮاد آﻣﻮزي، وﺿﻌﯿﺖ ﻓﺮﻫﻨﮕﯽ، اﻣﮑﺎﻧﺎت رﻓﺎﻫﯽ، اﻣﻨﯿﺖ، ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺷﺪن ﺳﻦ ازدواج و ﺑﻬﺪاﺷﺖ ﻓﺮدي و ﻣﺤﯿﻂ) ﺷﺪه اﺳﺖ، اﻣﺎ ﺗﻮﻟﯿﺪ ﺻﻨﺎﯾﻊ دﺳﺘﯽ ﻋﺸﺎﯾﺮ داراي رﺷﺪ ﻣﻨﻔﯽ ﺑﻮده اﺳﺖ.