مسئله مندي حق بر سلامت جسماني زندانيان؟ تحليل انتقادي گفتمان مقام هاي عدالت كيفري ايران

محروميت افراد از آزادي به حكم قانون، برانگيزنده اين تعهد براي دولت ها است كه سلامت جسماني آنان را با فراهم آوردن امكانات و مراقبت هاي پزشكيِ هم تراز با استانداردهاي پذيرفته شده درماني براي ديگر افراد جامعه، تضمين كنند. اين حقِ زندانيان در اسناد متعدد بين المللي مورد تأييد قرار گرفته است و امروزه در همة نظام هاي داخلي نيز دست كم در سطح قانونگذاري مورد پذيرش قرار گرفته است. مقاله حاضرتلاش مي كند تا ضمن مقايسه تطبيقي قوانين و مقررات نظام عدالت كيفري ايران با اسناد بين المللي در خصوص حق برسلامت جسماني زندانيان، گفتمان مقام هاي عدالت كيفري ايران را نيز در خصوص 8 مورد از پرونده‌هايي كه حسب اظهارنظرهاي رسمي، عامل بيماري موجبِ مرگ افرادي در زندان بوده است، مورد تحليل انتقادي قرار داده و به اين پرسش پاسخ دهد كه پديده مرگ در زندان آن گاه كه در نتيجه بيماري زندانيان رخ مي دهد، تا چه ميزان به عنوان يك «مسئله» براي مقام هاي نظام عدالت كيفري ايران مطرح بوده است. به‏رغم شناسايي حق بر سلامت و مراقبت هاي پزشكي محكومان به حبس در نظام عدالت كيفري ايران، بررسي اسناد و گزارش هاي رسمي از پرونده هاي مربوط به اين حق زندانيان نشان مي دهد كه دسترسي افراد بازداشت شده يا زنداني به مراقبت‌هاي پزشكي در عمل كمتر از ميزان پذيرفته‌شده در آيين نامه ها و قوانين مرتبط است. علاوه بر اين، تحليل گفتمان مقام هاي رسمي حكايت از اين موضوع دارد كه در نگاه آنان به خطر افتادن حق بر سلامت جسماني زندانيان، مسئوليتي براي مديران و كاركنان زندان در پي ندارد.