روند تغييرات صفات عملكردي ملكه هاي اصلاح شده زنبورعسل ايراني (Apis mellifera meda) طي چهار نسل در زنبورستان هاي بخش خصوصي

تحقيق حاضر با هدف بررسي عملكرد ملكه‌هاي اصلاح شده طرح اصلاح نژاد زنبورعسل ايران در مقايسه با ملكه‌هاي شاهد در زنبورستان‌هاي بخش خصوصي طي نسل چهاردهم تا هفدهم انجام شد. براي ارزيابي ملكه‌ها، پرسشنامه هاي خاصي طراحي و در اختيار زنبورداران استان‌هاي مختلف قرار گرفت تا ملكه‌هاي لايه سوم طرح را در كنار ملكه‌هاي شاهد ارزيابي نمايند. نتايج كلي نشان داد كه كلني هاي داراي ملكه هاي طرح به طور معني داري (0.05 P) از نظر صفت بچه دهي، توليد عسل، رفتار تهاجمي و رفتار آرامش نسبت به كلني هاي داراي ملكه هاي بخش خصوصي داراي برتري بودند. اثر نوع ملكه بر صفات آرامش، رفتار تهاجمي،  بچه دهي و توليد عسل معني دار بود (0.01 P). همچنين اثر معني دار زمان بر صفات آرامش، رفتار تهاجمي، بچه دهي و توليد عسل (0.01 P) و براي صفت زمستان‌گذراني (0.05 P) مشخص شد. همچنين اثر متقابل نوع ملكه در زمان براي صفت آرامش (0.01 P) و براي صفات بچه دهي و توليد عسل معني دار بود (0.05 P). با توجه به نتايج اين مطالعه و پيشرفت مطلوب صفات بچه دهي، رفتار تهاجمي، رفتار آرامش، توليد عسل و زمستان‌گذراني، بايد در ادامه طرح با تلاش در جهت تثبيت ژنتيكي اين صفات و جلوگيري از هموزيگوتي آلل هاي جنسي كه تأثير مستقيم در كاهش عملكرد كلني ها دارد و نيز استفاده از روش هاي نوين اصلاح نژادي براي ايجاد كلني هاي سازگار با شرايط اقليمي سال هاي آتي و مشكلات جديد صنعت زنبورداري اقدام شود.