پترولوژي گدازه هاي جوان ماكو-پلدشت؛ با نگاهي به توزيع اندازه بلورهاي اليوين و حفرات

گدازه هاي سياه جواني به سن كمتر از يك ميليون سال، با منشاء گرفتن از آتشفشان آرارات، دشت وسيع بين ماكو تا پلدشت را در آذربايجان‌غربي با دبي دياكلازي، آآ و پاهوهو پوشانيده اند. تركيب اين واحد با كاني هاي پلاژيوكلاز، اليوين‌هاي شكل دار تا نيمه شكل دار و كمي كلينوپيروكسن، از نوع بازالتي تا آندزي بازالتي بوده و ماهيت كالكوآلكالن دارند. اين سنگ ها از نوع بازالت هاي درون صفحه اي مي باشند. فاكتور ∆Nb بيانگر تعلق اين بازالت ها به انواع طغياني درون صفحه قاره اي است. بررسي منحني توزيع اندازه بلورهاي اليوين موجود در اين بازالت ها نشان داد كه نرخ هسته بندي به رشد براي اليوين ها 4 تا 5 برابر بوده است شيب خط كه با نسبت -1/Gt معادل است براي اليوين هاي بازالت هاي ماكو از 3- تا 5- بوده كه با در نظر داشتن سرعت رشد بلور در شرايط استاندارد، بيانگر توقف 60 تا 90 ساله براي ماگما در لانه زيرين جهت رشد بلورهاي اليوين مي باشد. با توجه به الگوي BSD براي حفرات بازالت هاي ماكو معلوم شد كه نرخ هسته بندي به رشد حباب ها اغلب معادل بوده يا در برخي موارد نرخ رشد بر وقوع هسته ها تفوق داشته است. نكته مهم اينكه در واحد زمان رشد حباب هاي گاز 3 تا 5 برابر رشد بلور اليوين بوده است كه با تركيب بازيك گدازه هاي ماكو چنين حجم گاززدايي قابل پيش بيني است.