راهبردهاي توسعه كشاورزي چندكاركردي در شهرستان دهلران (استان ايلام)

شهرستان دهلران به‌عنوان قطب توليد استان ايلام، باوجود فاصله زياد از كشاورزي چندكاركردي، با مشكلات فراواني در حوزه ي كشاورزي، منابع طبيعي، محيط‌زيست و وضعيت اقتصادي روبه‌رو است كه چنان چه براي حل اين مشكلات و رفع آن‌ها تدابيري اتخاذ نگردد، چالش هاي بيشتري گريبان گير نسل حاضر و آينده كشاورزي و روستايي اين شهرستان خواهد شد. از آنجايي كه توسعه كشاورزي چندكاركردي مستلزم توجه به برنامه‌ريزي و راهبرد متناسب با شرايط هر منطقه مي باشد، در اين مطالعه ي كيفي، به تدوين راهبردهاي توسعه كشاورزي چندكاركردي (MFA) در شهرستان دهلران اقدام شد. از بين كارشناسان و صاحب نظران كشاورزي چندكاركردي به تعداد 21 نفر به‌صورت هدفمند مصاحبه عميق و نيمه ساختارمند به عمل آمد. پس از تكميل مصاحبه ها در پنج‌گام از تكنيك راهبردي Meta-SWOT بر مبناي تئوري مبتني بر منابع، جايگاه شهرستان دهلران در مقايسه با رقبا، منابع و موانع موجود و مؤثر بر توسعه MFA شناسايي شد. پس از تحليل مصاحبه‌ها و ارزيابي تأثير هركدام از منابع بر عوامل محيطي و تناسب آن‌ها با اهداف، نقشه ي راهبردي ترسيم شد. در بررسي تمام جوانب نقشه ي راهبردي، سه قابليت كمياب، تقليدناپذير و غيرقابل جايگزين، يك قابليت با بيشترين تناسب راهبردي، يك عامل محيطي به‌عنوان مهم‌ترين و قدرتمندترين مانع براي رشد و توسعه MFA شناسايي شد. درنهايت با قضاوت هر يك از عوامل داخلي و محيطي،  15 راهبرد مطلوب جهت توسعه MFA به ترتيب ميزان اهميت با استفاده از تكنيك AHP تدوين شد. با اجرايي كردن راهبردهاي تدوين‌شده، مي‌توان به تقويت و توسعه قابليت ها و رفع موانع موجود كمك كرد و با برنامه‌ريزي درست شاهد توسعه هر چه بيشتر كشاورزي چندكاركردي در آينده بود.