عوامل روانشناختي مؤثر بر رفتار حفاظت از خاك كشاورزان شهرستان نورآباد

فرسايش زمين هاي كشاورزي به عنوان يك مشكل جدي زيست محيطي و اقتصادي در بسياري از كشورهاي در حال توسعه در نظر گرفته شده است. مخصوصا در ايران كه نرخ فرسايش خاك سه برابر بيشتر از ساير كشورهاي آسيايي است. كشاورزان، به عنوان ذينفعان مستقيم نقش مهمي در روند حفاظت از زمين‌هاي كشاورزي بازي مي‌كنند. رفتار كشاورزان در حفاظت از خاك تحت تاثير عوامل مختلفي است. بنابراين هدف از مطالعه حاضر بررسي عوامل روانشناسي مؤثر بر رفتار حفاظت از خاك كشاورزان شهرستان نورآباد است. براي رسيدن به اين هدف از تئوري رفتار برنامه ريزي شده به عنوان چارچوب اصلي استفاده شد. جامعه آماري شامل كليه كشاورزان گندمكار شهرستان نورآباد (18500=N ) بود، كه با استفاده از جدول كرجسي و مورگان، حجم نمونه 375 نفر تعيين شد. براي گردآوري داده ها از پرسشنامه استفاده شد. براي تجزيه و تحليل داده‌ها از مدلسازي معادلات ساختاري با به كارگيري نرم افزار AMOS24 استفاده شد. نتايج نشان داد كه ميزان رفتار حفاظت از خاك در بين بيشتر كشاورزان در سطح كم بود. براساس نتايج متغيرهاي قصد، نگرش، هنجار ذهني و كنترل رفتاري درك شده رابطه معني‌داري با رفتار كشاورزان در استفاده از روش‌هاي حفاظت از خاك دارند. به‌علاوه متغيرهاي قصد رفتاري و نگرش بيش‌ترين اثر مثبت و غير مستقيم را بر رفتار كشاورزان داشتند. بنابراين ايجاد نگرش مثبت نسبت به خاكورزي حفاظتي در ذهن كشاورزان، افزايش سطح آگاهي و مهارتي كشاورزان در خصوص روش‌هاي حفاظت از خاك و ارائه تسهيلات و اعتبارات در قالب وام‌هاي كم‌بهره مي‎تواند باعث افزايش اتخاذ رفتار حفاظت از خاك در بين كشاورزان شود.