نقد تطبيقي «مرگ» در اشعار سپهري، السمان و كيتس بر پايه‌ي «وراي اصل لذت» فرويد

نگرش به مقوله‌ي «مرگ» بسته به عوامل گوناگون فكري و فرهنگي متغير است؛ با وجود آن كه عموماً مرگ پديده‌اي «منفي» و «ناخوشايند» تلقي مي‌شود، اما گاه نيز مفهومي «مطلوب» مي‌يابد و نوعي «مرگ‌انديشي» و «مرگ‌دوستي» در افراد پديد مي‌آورد. اين مرگ‌انديشي نمودهايي در ادبيات دارد و هدف عمده‌ي اين تحقيق بررسي عقايد شاعراني‌ است كه با اين نگاه متفاوت به مرگ مي‌نگرند. در تحقيق حاضر، ما ابتدا تلاش كرده‌ايم كه اشعار مرگ‌انديشانه‌ي سه شاعر ايراني(سهراب سپهري)، عرب(غادة السمان) و انگليسي(جان كيتس) را جداگانه مورد بررسي قرار دهيم و سپس كوشيده‌ايم تا به واكاوي علل و عوامل اين طرز تفكر بر مبناي يك نظريه‌ي روانكاوي با عنوان «رانه‌ي مرگ» از فرويد بپردازيم. مطابق با اين نظريه، فعاليت رانه‌ي مرگ با «تكامل رواني افراد» مرتبط است؛ يعني هر قدر افراد بيشتر به تكامل رواني رسيده باشند، رانه‌ي مرگ در آن‌ها به ميزان بيشتري فعال است. ما در خلال اين تحقيق بسياري از مؤلفه‌هاي فكري اشعار مرگ‌انديشانه‌ي اين شعراء را با مختصات اين نظريه‌ي روانكاوي قابل انطباق مي‌يابيم.