بازنمايي و ترسيم ابعاد هويت «ديگري» سفرنامه‌نويس زمينه پژوهش: سفرنامه پيترو دلا واله

بي گمان سفرنامه ها در راستاي تبيين هويت ملت‌ها بر پايه نظرات «ديگري» به عنوان ابزاري مؤثر مطرح هستند. درحقيقت سفرنامه‌نويس در مسير شناخت «ديگري» و به نوعي شناخت «خود» گام برمي‌دارد و فزون بر توصيف «ديگري» تصويرشده، «خود» تصويرگر را نيز معرفي مي‌كند. در اين راستا شباهت‌ها و به ويژه تفاوت‌هاي فرهنگي كه گاه مطابق الگوهاي فكري پيشين سفرنامه‌نويس و در مواري بر پايه تعصبات گوناگون شكل گرفته‌اند دربرگيرنده اطلاعات گسترده‌اي درخصوص هويت فرد تصويرگر مي‌باشند. مكتب فرانسوي تصويرشناسي، به ويژه پژوهش‌هاي پاژو، ابزاري مناسب با هدف بررسي مفهوم هويت در سفرنامه‌ها ارائه مي‌كند. در اين جستار سفرنامه پيترو دلا وله را با هدف تحليل ديدگاه وي به عنوان «ديگري» ايتاليايي-اروپايي و ترسيم ابعاد هويتي سفرنامه‌نويس بررسي مي‌كنيم. دلا واله با توصيف شرايط گوناگون سياسي، اجتماعي، فرهنگي و در مواردي قياس اين شرايط با آنچه نزد ملت خود، اروپاييان يا تركان عثماني رايج بود، اطلاعات ارزشمندي از ايران و ايرانيان دوره صفويان ارائه مي‌كند؛ ليكن با نكته سنجي مي‌توان از اين مكتوبات در راستاي شناخت «خود» سفرنامه‌نويس بهره جست.