تبيين جامعه شناختي رفتارهاي زيست‌محيطي جوانان شهر تهران

در حال حاضر مسائل زيست‌محيطي، چالشي فراگير و جهاني قلمداد مي‌شود. رفتارهاي زيست‌محيطي انسان به‌عنوان يكي از مهم‌ترين عوامل مؤثر بر محيط‌زيست، مدنظر بسياري از انديشمندان، پژوهشگران و محيط‌ گرايان قرار گرفته است. در همين راستا جامعه‌شناسان تحليل ‌و بررسي ‌مسائل زيست‌محيطي را نيازمند مطالعات جامعه‌شناختي و راه‌حل‌هاي اجتماعي مي‌دانند. پژوهش حاضر در چارچوب رويكرد كمي و با هدف تبيين جامعه‌شناختي رفتارهاي زيست‌محيطي جوانان شهر تهران انجام شد. روش استفاده‌شده در اين پژوهش، پيمايش و ابزار گردآوري داده‌ها پرسشنامه بود. جامعۀ آماري پژوهش، جوانان 18-35 ساله شهر تهران بودند كه 453 نفر از آن‌ها در مناطق مختلف شهر و با مدنظر قراردادن وضعيت توسعه‌يافتگي اين مناطق به‌عنوان نمونه انتخاب شده و با استفاده از شيوه نمونه‌گيري سهميه‌اي مطالعه شدند. تجزيه ‌و تحليل داده‌ها در دو سطح آمار توصيفي و استنباطي انجام شد. يافته‌هاي توصيفي پژوهش نشان‌دهنده وضعيت نسبتاً مطلوب رفتار زيست‌محيطي در بين افراد مطالعه‌شده است. يافته‌هاي استنباطي پژوهش بيانگر اين است كه متغيرهاي مستقل پژوهش (طبقه اجتماعي، سرمايه فرهنگي، سطح دين‌داري، مصرف‌گرايي و آگاهي زيست‌محيطي) درمجموع 26درصد توان تبيين واريانس متغير رفتار زيست‌محيطي را در بين افراد مطالعه‌شده دارند. اثر همه‌ متغيرهاي مستقل به‌جز متغير سرمايه فرهنگي بر متغير رفتار مخرب زيست‌محيطي به لحاظ آماري معنادار است. شايان ‌ذكر است اثر متغيرهاي طبقه اجتماعي و آگاهي زيست‌محيطي بر رفتار مخرب زيست‌محيطي معكوس و اثر متغيرهاي مصرف‌گرايي و سطح دين‌داري بر اين متغير مستقيم است. متغير طبقه اجتماعي نيز به‌صورت غيرمستقيم و با ميانجي‌گري متغير دين‌داري بر رفتار مخرب زيست‌محيطي اثر معكوس دارد.