احساسات سرمايه‌گذاران و رابطه ميانگين-واريانس در بورس اوراق بهادار تهران

رابطه مثبت بين ريسك و بازده زيربناي تئوري‌هاي كلاسيك مالي است اما پژوهش‌هاي صورت‌گرفته حاكي از رابطه متفاوت و متناقض بين اين دو متغير است. نظريه‌هاي مالي رفتاري، نتايج متفاوت به‌دست‌آمده‌ را به احساسات سرمايه‌گذاران در بازار سهام نسبت مي‌دهند. در اين پژوهش تأثير احساسات سرمايه‌گذاران حقيقي با شاخص BSI بر رابطه بين ريسك و بازده در 103 شركت بورس اوراق بهادار تهران بررسي گرديده است. همچنين اين رابطه در بين سهام رشدي و ارزشي؛ شركت‌هاي با ارزش بازاري بالا و پايين و شركت‌هاي داراي قيمت سهام بالا و قيمت سهام ارزان، نيز بررسي شده‌است‌. واريانس شرطي سهم‌ها با استفاده از مدل‌هاي گارچ استخراج گرديدند و فرضيه‌هاي پژوهش نيز با روش داده‌هاي تركيبي آزمون شدند. نتايج نشان مي‌دهد كه احساسات تأثيري بر رابطه بين ريسك و بازده در كل نمونه، در شركت‌هاي بزرگ، سهام رشدي و شركت‌هاي با سهام داراي قيمت بالا ندارد اما احساسات اين رابطه را در سهام ارزشي، شركت‌هاي كوچك و شركت‌هاي با قيمت پايين، تشديد مي‌كند. همچنين احساسات منجر به تضعيف رابطه مثبت بين ريسك و بازده در شركت‌هاي با ارزش بازاري بالا مي‌شود. بر اساس يافته‌هاي پژوهش، سرمايه‌گذاران بايد هنگام ايجاد پرتفوي خود بر اساس واريانس، علاوه بر در نظر گرفتن احساسات سرمايه‌گذاران، به ويژگي‌‌هاي سهم از لحاظ ارزشي و رشدي بودن، ارزش بازاري شركت و نيز قيمت سهام شركت توجه نمايند.