تبارشناسي مولكولي اعضاي جنس Capoeta Valenciennes, 1842 (Teleostei, Cyprinidae) در ايران با استفاده از ژن سيتوكروم Cytb

جنس سياه ماهيCapoeta  با دارا بودن حداقل 36 گونه معتبر يكي از مهم‌ترين جنس‌هاي خانواده كپورماهيان Cyprinidae، از لحاظ تنوع و دامنه پراكنش در خاورميانه است. اغلب گونه‌هاي اين جنس از لحاظ ريختي به يكديگر مشابه بوده و جمعيت‌هاي دورگه و يا حد واسط از آن‌ها در بسياري از نقاط مشاهده مي‌شود. اين امر سبب شده شناسايي آن‌ها توسط محققان همواره با مشكل مواجه باشد. اگرچه مطالعات نسبتاً گسترده‌اي روي اعضاي اين جنس صورت گرفته اما هدف غالب اين مطالعات بررسي يك كمپلكس و يا توصيف فردي اعضاي اين جنس بوده است، لذا به‌منظور بررسي جامع وضعيت آرايه شناسي اعضاي اين جنس مطالعه‌اي با استفاده از تحليل ژن سيتوكروم بي Cytb انجام شد. در همين راستا توالي‌هاي جنس Capoeta با توجه به مطالعات پيشين از پايگاه NCBI استخراج شد، پس از اصلاح و هم‌رديفي توالي‌ها، بهترين مدل تكاملي جهت تجزيه و تحليل داده‌ها از نرم‌افزار  ModelFinderانتخاب و درخت تبارشناسي با استفاده از نرم‌افزار IQTREE ترسيم شد. با توجه به نتايج حضور 19 گونه مستقل و معتبر از اين جنس كه مشتمل بر سه شاخه اصلي ايران-آناتولي، آرال-كاسپين و بين‌النهرين تأييد شد. همچنين حضور گونهC. razii  در حوضه تيگريس (حوالي شهر اسدآباد، همدان) تأييد و شواهدي براي مترادف نمودن C. birunii با C. coadi ارائه شد. علاوه بر اين با توجه به نتايج اعتبارگونه C. sevangi و حضور آن در ايران مورد تاييد قرار نگرفت.