برنامه‌ريزي راهبردي بازاريابي گياهان دارويي در نواحي روستايي (مطالعه موردي: شهرستان چناران)

يكي از عوامل مهمي كه باعث عدم تحقق اهداف توسعه كشاورزي و افزايش توليد و درآمد كشاورزان در كشورهاي درحال‌توسعه مي‌شود، نارسايي سيستم بازاريابي محصولات كشاورزي است. بر اين اساس مطالعه حاضر به شناسايي و اولويت بندي راهبردهاي مطلوب بازاريابي گياهان دارويي از ديدگاه كشاورزان مي‌پردازد. روش تحقيق توصيفي - تحليلي بوده و مطالعه در سال 1398 در شهرستان چناران انجام شده است. واحد تحليل كشاورزان توليدكننده گياهان دارويي و خبرگان روستايي بوده است. در اين مطالعه از دو ابزار برنامه ريزي و مديريت استراتژيك يعني SWOT و QSPM استفاده شد. براساس مطالعات ميداني و اسنادي، 14 نقطه قوت و فرصت به عنوان مزيت و 24 نقطه ضعف و تهديد به عنوان محدوديت و تنگناي پيش روي بازاريابي گياهان دارويي شناسايي گرديد. با توجه به امتياز نهايي در ماتريس ارزيابي عوامل داخلي 2/12 و در ماتريس ارزيابي عوامل خارجي 1/725 ، استراتژي هاي «تدافعي» (حداقل-حداقل) مطلوب تشخيص داده شد. ماتريس برنامه ريزي استراتژيك كمي در بين 11 راهبرد تدافعي شناسايي شده، راهبرد «اصلاح نظام بازاريابي گياهان دارويي در كشور» از طريق شناسايي بازارهاي هدف به منظور حضور مؤثر در تجارت بين المللي گياهان دارويي، تعيين كد قابل رديابي برروي محموله هاي صادراتي گياهان دارويي كشور، ايجاد شركت هاي تخصصي صادرات گياهان دارويي تعيين درجات و استانداردها به عنوان راهبرد كانوني در اولويت قرارگرفت. بديهي است اتخاذ سياست‌ها و راهبردهاي مناسب و مبتني بر شناخت واقع‌گرايانه از وضعيت موجود، مي تواند ضمن استفاده بهينه از منابع موجود (آب و خاك) و تأمين نياز داخلي به افزايش سهم ايران در تجارت جهاني گياهان دارويي منجرگردد.