مقايسه روش استخراج بر فعاليت آنتي اكسيداني عصاره چاي كوهي (Stachys lavandulifolia V.) و بهينه سازي شرايط توليد عصاره ريزپوشاني شده آن

در اين پژوهش عصاره گياه چاي كوهي با كمك روش­هاي خيساندن، سيال فوق بحراني، فراصوت، آب زيربحراني و ماكروويو استخراج شد. بيشترين بازده استخراج (22/55%) و فنول كل (mg GA/g DM 80/50) در عصاره استخراج شده با كمك فراصوت مشاهده شد. فعاليت آنتي اكسيداني غلظت­هاي مختلف عصاره با 100 ppm آنتي اكسيدان سنتزي TBHQ مقايسه شد كه با افزايش غلظت عصاره فعاليت آنتي اكسيداني افزايش يافت. نوع و درصد مواد ديواره (0، 50 و 100)، نسبت عصاره به مواد ديواره (0/1، 0/25 و 0/4 درصد وزني/وزني) و زمان فراصوت (2، 4 و 6 دقيقه) به عنوان سطوح متغير مستقل و راندمان ريزپوشاني تركيبات فنولي، اندازه نانوكپسول و پتانسيل زتا به عنوان پاسخ جهت بهينه سازي شرايط ريزپوشاني عصاره در نظر گرفته شدند. افزايش زمان فراصوت منجر به افزايش راندمان ريزپوشاني و كاهش اندازه كپسول شد. با افزايش نسبت عصاره به مواد ديواره نيز راندمان ريزپوشاني عصاره افزايش و اندازه ذرات كاهش يافت. نوع مواد ديواره بر راندمان، پتانسيل زتا و اندازه كپسول­ها تاثير داشتند. شرايط بهينه براي ريزپوشاني عصاره چاي كوهي به صورت 6 دقيقه فراصوت، نسبت عصاره به ديواره 0/4 و مقدار صمغ عربي و آلژينات به ترتيب 30/3 و 69/7 درصد بود. در شرايط بهينه راندمان ريزپوشاني 57/43 درصد، پتانسيل زتا 52/1- ميلي ولت و اندازه ذرات 82/06 نانومتر بدست آمد. ميزان ته نشيني و رهايش نانوكپسول طي دوره نگهداري افزايشي بود. از نظر ساختاري نانوكپسول عصاره چاي ساختاري صاف و بهم پيوسته داشت كه با توجه به راندمان بالاي ريزپوشاني اين نانوكپسول مي تواند به عنوان يك تركيب آنتي اكسيدان به مواد غذايي اضافه شود.