نقش محققان آلماني در شكل‌گيري مطالعات هنر اسلامي

در آغاز قرن نوزدهم با افزايش علاقه‌مندي مردم اروپا به مشرق‌زمين، اولين مقالات درباره فرهنگ كشورهاي اسلامي در آلمان منتشر شدند. در نيمه سده نوزدهم، مدخل هايي از دانش‌نامه هاي آلماني به هنر اسلامي اختصاص يافتند و از اواخر همين قرن، اولين كتاب هاي مستقل درباره تزئينات و معماري اسلامي ظاهر شدند. از آنجا كه اين مطالب توسط مورخان هنر اروپا نوشته مي شدند، آثار هنر اسلامي را بر اساس اصول زيباشناختي اروپايي تحليل مي كردند. از اوايل سده بيستم به دنبال برگزاري نمايشگاه هاي بزرگ هنر اسلامي و حفاري هاي باستان شناسي، مطالعات علمي در اين حوزه آغاز شدند. نمايشگاه شاهكارهاي هنر محمدي كه در سال 1910 در مونيخ برگزار شد را مي توان نقطه عطفي در پژوهش هاي اين رشته در دنياي غرب تلقي نمود. محققاني مانند؛ فردريش زاره، ارنست كونل، ارنست هرتسفلد و ريچارد اتينگهاوزن، نقش مهمي در اين راه ايفا كردند. اين مقاله كه با بهره گيري از مطالعه كتابخانه اي و به شيوه تاريخي انجام شده است، با جست‌وجو در ميان كتاب ها و مقالات آلماني‌زبان منتشرشده در سده هاي نوزدهم و بيستم، در پي پاسخ‌گويي به سؤالاتي مانند نحوه شكل گيري و سير تكامل اين مطالعات در آلمان است. بايد گفت كه در پژوهش هاي پراكنده سده نوزدهم نمي توان سير تكاملي مشخصي را شناسايي كرد. دو دهه آغازين سده بيستم، دوره معرفي و دسته بندي آثار هنر اسلامي بوده است. در دهه سوم، مطالعات آيكونوگرافيك در مؤسسه واربورگ در هامبورگ رواج يافتند و پس از قدرت گرفتن حزب نازي، اتينگهاوزن آن را ادامه داد. در ساير كشورهاي اروپايي، پژوهش هاي تاريخ هنر اسلامي پس از جنگ جهاني اول آغاز شدند.