بازآرايي‌هاي زباني در ترجمۀ رمان النوم في حقل الكرز اثر ازهر جرجيس بر اساس الگوي هم‌ترازي‌ فرهنگي مالون

بحث بازآرايي زباني يكي از مسائل مهم در حيطۀ مطالعات ترجمه به خصوص ترجمۀ مفاهيم زباني است. بحث حاضر نمودي از آرايش تازه و چينش دوبارۀ واژگان و ساخت‌هاي پيچيدۀ زباني در كنار يكديگر براي درك بهتر مفهوم اصلي آن‌ها و راهكاري براي پر كردن خلاءهاي موجود در دانش مخاطبان زبان مقصد به جهت تفاوت هاي سبكي و روايي است كه براي نخستين بار توسط جوزف مالون ارائه شده است. در اصل بازآرايي تقطيع ساخت‌هاي پيچيدۀ زباني كه شالوده‌اي از مسائل زباني همچون هنجارهاي فرهنگي، سياسي و اجتماعي است، از طريق فرايندهاي چهارگانۀ تطابق، متناوب سازي، سازگاري و باز مجموعه سازي صورت مي‌پذيرد. در مقالۀ حاضر رويكرد بازآرايي با فرايندهاي زباني ويژه در ترجمۀ رمان النوم في حقل الكرز (2019) به روش توصيفي- تحليلي مورد ارزيابي قرار گرفته شده است. چراكه شاكلۀ رمان متناسب با هنجارهاي فرهنگي و مسائل سياسي و اجتماعي شخصيت‌هاي رمان در كنار اسطوره‌ها و مباحث تاريخي شكل يافته است؛ و توجه به چنين بافتاري شايستگي و قابليت سنجش به‌وسيلۀ رويكرد بازآرايي را دارد. ترجمۀ رمان حاضر به قلم محمد حزبايي زاده – مترجم و روزنامه نگار خوزستاني- با عنوان «خواب در باغ گيلاس» (1400) و به زبان فارسي نوشته‌شده است. در اين اثر مترجم به وجوه برجستۀ زباني و اصطلاحات خاص فرهنگي رمان مزبور توجه داشته است. حزبايي زاده در ترجمۀ يادشده ضرب‌المثل‌ها و قصه‌هاي عاميانه كوچه و بازاري موجود در محتواي رمان را متناسب با وجوه زباني و فرهنگي فارسي بازسازي كرده و به زبان فارسي انتقال داده است. با بررسي رويكرد حاضر در ترجمۀ رمان مزبور درمي‌يابيم كه تطبيق هر يك از فرايندهاي زباني در نمونه‌هاي رمان حاضر، نمودهاي فرهنگي، سياسي و اجتماعي در ضمن عملكرد شخصيت‌ها و هنجارهاي كلامي آن‌ها به‌وضوح بازتاب يافته است.