رويكردي تطبيقي به زيبايي شناسي رنگ ها در انديشه اسلامي و غربي

زيبايي يكي از موضوعات مهم انسان و حوزۀ فلسفه است كه در قرآن با واژه هاي جمال از آن ياد شده است برخي انديشمندان مسلمان نظير ابن سينا ويژگي هاي نظم و اعتدال را براي زيبايي ارائه داده و برخي ديگر نظير ابن هيثم و ابوحيان توحيدي تناسب و هماهنگي ملموس را از معيارهاي زيبايي مي دانند فلاسفه غربي نيز با تعاريف و معيارهاي محسوس رياضي گونه و هندسه مدار در اين دسته قرار دارند در آيات مربوط به قرآن كريم، واژه قدر به معناي اندازه اندازه گيري و تقدير بارها مورد تاكيد قرار گرفته است. اما وجه افتراق اين سه دسته نظريه را مي توان در دايره وسيع تر آيات قرآن كريم در شمول زيبايي هاي آسماني و زميني در مقابل زيبايي شناسي محسوس نظريه پردازان غربي مانند سقراط ارسطو آكويناس، نوافلاطونيان و امبرتو اكو دانست در كنار آن انديشه هاي فلاسفه و عرفاي مسلمان را مي توان در هر دو دسته زيبايي شناسي محسوس و زيبايي شناسي زميني آسماني بررسي نمود. رنگ ها در زيبايي شناسي از ديدگاه قرآن كريم و نيز از نظر عرفاي مسلمان اهميتي بسيار دارد. در آيات متعدد قرآن كريم گوناگوني و تنوع رنگ ها، نشانه اي براي اهل خرد مي باشد اين بيان با جامعيتي خاص تمامي پديده ها و رنگ ها را شامل شده و اختلاف رنگ ها را مناظر قدرت الهي معرفي مينمايد همچنين رنگهاي سپيد و سبز و زرد در توصيف بهشتيان و اهل ،ايمان داراي امتيازهاي زيبايي شناسانه مي باشد. در نگرش عارفانه نيز تنوع گونه گوني و كثرت رنگ ها سازنده وحدت و الطاف الهى هستند. هدف اين پژوهش مقايسه تطبيقي جايگاه رنگها در زيبايي شناسي قرآن كريم و نگرش عرفاي مسلمان ميباشد كه با روش تحقيق توصيفي و تطبيقي و با ستفاده از شيوه هاي مطالعه كتابخانه اي و پژوهش هاي موردي انجام شده .است نتايج پژوهش نشان مي دهد كه در قرآن كريم رنگهاي سپيد و سبز و زرد از جايگاهي زيباشناسانه بطور موكد برخوردار بوده و در توصيف بهشتيان اهل رحمت و انسان هاي با ايمان و با ويژگي هاي شادي آور ور و مسرور كننده بيان شده است. عرفاي مسلمان با استفاده از آيات قرآن كريم و روايات اسلامي زيبايي شناسي نزديك به قرآن كريم داشته و هر دو رنگ ها را در معاني جامع ظاهري و باطني استفاده نموده اند.