اثر بي تمريني متعاقب تمرينات پلايومتريك بر شاخص هاي چاقي و عوامل آمادگي جسماني دانشجويان مذكر

مقدمه: چاقي و چگونگي توزيع چربي در بدن، به ويژه در ‏ناحيه مياني بدن، ‏‏پيشگوي مناسبي براي ابتلا به بيماري هاي آينده است و تمرينات ورزشي ‏يكي از بهترين روش هاي غيردارويي ‏در پيشگيري و درمان چاقي است. لذا، مطالعه حاضر با هدف تعيين اثر بي تمريني متعاقب تمرينات ‏پلايومتريك بر شاخص هاي چاقي و عوامل آمادگي جسماني ‏دانشجويان مذكر انجام شد. روش كار: در مطالعه نيمه تجربي حاضر، 20 ‏دانشجوي مرد از دانشجويان تربيت بدني دانشگاه البرز به صورت هدفمند و در دسترس انتخاب و در 2 گروه تمرين پلايومتريك 10 تن و گروه كنترل 10 تن (همگن شده بر اساس شاخص توده بدني) تحت بررسي قرار گرفتند. براي جمع آوري داده ها از پرسشنامه جمعيت شناختي، براي ارزيابي توان هوازي از آزمون استراند (Astrand Test)، براي ارزيابي ‏توان بي هوازي از آزمون پرش سارجنت (Sergeant Jump Test) و براي اندازه گيري درصد چربي از روش آزمون چربي چين پوستي جكسون و پولاك (Jackson and Pollock Skinfold Test) ‏استفاده شد. همچنين ‏شاخص توده بدني‏آزمودني ها با تقسيم وزن بر مجذور قد (متر) و نسبت دور كمر به لگن ‏(‏‏‎Waist- Hip Ratio‏) ‏با تقسيم دور كمر به محيط لگن اندازه گيري شد. پس از ‏ارزيابي و ‏ثبت داده هاي اوليه آزمودني‌ها، گروه مداخله، تمرينات پلايومتريك را به مدت 6 هفته، شامل 3 و 4 جلسه در ‏هفته به طور يك روز در ميان، اجرا ‏كردند.‏ پس از اتمام دوره تمرين و در شرايط مشابه با پيش آزمون، داده هاي مربوط به مرحله آزمون و با فاصله 6 هفته، داده هاي مربوط به پس آزمون ثبت شد. تحليل داده ها در نرم افزار اس پي اس اس نسخه 23 انجام شد. ‏يافته ها: نتايج تاثير معنادار اجراي تمرينات پلايومتريك به مدت 6 هفته را بر ‏توان هوازي  (2.43±34.67 به 2.49±39.58‎) و بي هوازي (8.07±104.23 به 6.49±132.25‎)، ‏نسبت دور كمر به ‏لگن (0.13±0.91 به 0.17±0.84‎)، ‏درصد چربي بدن (2.18 ±14.54 به 2.75±11.49‎) و شاخص توده بدن (1.68 ±23.01 به 1.93±20.08‎) در گروه تمرين پلايومتريك نشان داد (P 05.0). با اين حال پس از 6 هفته بي تمريني تقريبا ‏تمام دستاوردهاي ‏تمريني براي آزمودني ‏هاي گروه مداخله تمرين از بين رفت كه نشانگر اصل تمرين طولاني مدت در ‏اجراي تمرينات پلايومتريك مي باشد. نتيجه گيري: يافته ها تاثير اجراي ‏‏تمرينات پلايومتريك بر عملكرد قلبي تنفسي (افزايش معنادار توان هوازي) و همچنين بهبود شاخص هاي ‏سلامتي را تاييد كرد. لذا به سبب رعايت اصل تنوع در تمرين و سهولت استفاده از فرآيند اضافه بار تدريجي در اجراي تمرين پلايومتريك (به سبب ماهيت تمرين پلايومتريك)، اجراي تمرينات ‏‏پلايومتريك در ‏‏حوزه سلامت به عنوان يك شيوه تمريني جايگزين براي تمرينات هوازي تداومي توصيه مي شود. با وجود اين، بايد توجه داشت كه دستاوردهاي تمرين پلايومتريك پس از يك دوره بي تمريني از بين خواهد رفت.