ارزيابي الگوي سياست‌گذاري مسكن بي خانمان ها(ساكنان مسكن نامناسب) در ايران

مسكن و تامين آن براي گروه هاي كم درآمد از جمله مسائلي بوده كه در كشور ما داراي سابقه اي بسيار طولاني است. با وجود چندين دهه سياست گذاري و برنامه ريزي براي تامين مسكن گروه هاي كم درآمد تغيير نگرش سياسي در هر دوره سبب گرديده كه سياست گذاري يكپارچه و منسجمي براي حل اين مسئله شكل نگيرد. هدف اين پژوهش ابتدا تعريف مفهوم بي خانماني مدنظر فارغ از مفهوم كارتن خواب و امثالهم و سپس تبيين يك الگوي سياست‌گذاري مشخص و جامع‌نگر براي برنامه‌ريزي مسكن گروه‌هاي فوق با استفاده از رويكرد تركيبي (سياست گذاري راهبردي) مي باشد. اين پژوهش با بهره گيري از روش تحليل محتوا ابتدا ابعاد سياست راهبردي شامل (چشم انداز مشخص، ظرفيت تفكر راهبردي، جهت گيري هاي سازماني) و هر يك از شاخص هاي آن را تعيين و سپس از طريق پرسشنامه هر يك از برنامه‌هاي هفت گانه تامين مسكن شامل برنامه واگذاري انفرادي زمين، آماده‌سازي زمين، شهرهاي جديد، ساخت و عرضه واحدهاي مسكوني استيجاري، مسكن مهر،سامان‌دهي و توانمندسازي سكونتگاه‌هاي غيررسمي و بازآفريني و نوسازي بافت‌هاي فرسوده و ناكارآمد شهري توسط 20 نفر از متخصصين و اساتيد حوزه مسكن با استفاده از آزمون(T تك نمونه اي) مورد ارزيابي قرار گرفته اند. نتايج حاصل از اين ارزيابي حاكي از اين است كه از ديدگاه خبرگان هيچ يك از اين هفت برنامه مسكن از ويژگي هاي سياست گذاري راهبردي پيروي ننموده اند و در سطح پاييني قرار دارند.در شاخص هاي آينده نگري، واقع گرايي، هماهنگي با سياست هاي بخش هاي ديگر و هماهنگي با اسناد فرادست برنامه هاي (آماده سازي زمين و واگذاري زمين)؛ در شاخص هاي جامع نگري، ارزش گرايي، سطح تصميم گيري برنامه (آماده سازي زمين)؛ در شاخص ساختار تصميم گيري برنامه(واگذاري زمين) كمترين ميزان تبعيت از شاخص هاي سياست هاي راهبردي را به خود اختصاص داده اند كه اين مسئله منجر به تداوم مسئله بي خانماني در كشور شده است. در نهايت براي برون رفت از اين چالش پيروي و تبعيت از الگوي سياست گذاري راهبردي مسكن بي خانمان ها در نظام سياست گذاري مسكن كشور پيشنهاد مي گردد.