ارائه مدلي جهت ارتقاء كيفيت زندگي شهري با رويكردي آينده پژوهانه

ﻣﺤﯿﻂ ﻃﺒﯿﻌﯽ ﺑﺴﺘﺮ ﺗﻮﺳﻌﻪ ﭘﻬﻨﻪﻫﺎي ﺷﻬﺮي ﻣﺤﺴﻮب ﻣﯽﺷﻮﻧﺪ و ارﺗﺒﺎط ﺗﻨﮕﺎﺗﻨﮕﯽ ﻣﯿﺎن ﻧﺤﻮه ﺣﯿﺎت ﺷﻬﺮ و ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﻫﺎي ﺷﻬﺮوﻧﺪان ﺑﺎ ﮐﯿﻔﯿﺖ ﻫﺎي زﯾﺴﺖ ﻣﺤﯿﻄﯽ وﺟﻮد دارد. ﻫﺪف ﭘﮋوﻫﺶ ﺣﺎﺿﺮ اراﺋﻪ ﻣﺪﻟﯽ ﺟﻬﺖ ارﺗﻘﺎء ﮐﯿﻔﯿﺖ زﻧﺪﮔﯽ ﺷﻬﺮي ﺑﺎ روﯾﮑﺮدي آﯾﻨﺪه ﭘﮋوﻫﺎﻧﻪ ﺑﻮده اﺳﺖ. ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر دﺳﺘﯿﺎﺑﯽ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻫﺪف، ﻋﻼوه ﺑﺮ ﺳﻄﺢ ﺑﻨﺪي زﯾﺴﺖ ﭘﺬﯾﺮي ﺑﺎﻓﺖ، ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪ ﺷﻨﺎﺳﯽ وﺿﻌﯿﺖ زﯾﺴﺖ ﭘﺬﯾﺮي ﺑﺎﻓﺖ ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﻪ ﺗﺸﺮﯾﺢ ﻧﻘﺶ ﻋﻮاﻣﻞ ﻓﺮاﻣﺤﻠﯽ)ﮐﻼن( در ﺳﺎﺧﺘﺎر ﺑﺎﻓﺖ ﺷﻬﺮ زﻧﺠﺎن ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷــﺪ ﺑﺮاي دﺳــﺘﯿﺎزي ﺑﻪ اﯾﻦ ﻫﺪف، ﻣﺒﺎﺣﺚ ﻧﻈﺮي از ﻃﺮﯾﻖ ﻣﻄﺎﻟﻌﺎت ﮐﺘﺎﺑﺨﺎﻧﻪاي و ﺟﻤﻊ آوري اﻃﻼﻋﺎت ﺗﺤﻠﯿﻠﯽ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺑﻪ ﻃﺮق ﻣ ﺸﺎﻫﺪه ﻣﯿﺪاﻧﯽ)ﻣ ﺼﺎﺣﺒﻪ ﺑﺎ ﺷﻬﺮوﻧﺪان ﺳﺎﮐﻦ ﺑﺎﻓﺖ و ﺧﺒﺮﮔﺎن و ﻣﺘﺨ ﺼ ﺼﯿﻦ اﻣﺮ( ﺟﻤﻊ آوري ﮔﺮدﯾﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ ﺑﻪ ﻓﺮاﺧﻮر ﻧﯿﺎز ﺗﺤﻘﯿﻖ از ﻧﺮم اﻓﺰارﻫﺎي SPSS, Lisrel ﺑﺮاي آﻣﺎده ﺳـــﺎزي و ﭘﺮدازش دادهﻫﺎي ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز اﺳﺘﻔﺎده ﮔﺮدﯾﺪ. ﻧﺘﺎﯾﺞ ﭘﮋوﻫﺶ ﻧﺸﺎن داد ﻣﺤﻼت ﺷﻤﺎﻟﯽ واﻗﻊ درﺷﻬﺮ زﻧﺠﺎن وﺿﻌﯿﺖ ﺑﻬﺘﺮي از ﺷﺎﺧﺼﻬﺎي زﯾﺴﺖ ﭘﺬﯾﺮي ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ ﭘﻬﻨﻪ ﺟﻨﻮﺑﯽ ﺑﺎﻓﺖ ﺷﻬﺮ دارﻧﺪ. ﻫﻤﭽﻨﯿﻦ در اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﭘﻨﺞ ﮔﻮﻧﻪ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺷﺮاﯾﻂ ﺣﺎﮐﻢ ﺑﺮ زﯾﺴﺖ ﭘﺬﯾﺮي ﻣﺤﻼت ﺷﻨﺎﺳﺎﯾﯽ ﮔﺮدﯾﺪ ﮐﻪ ﻫﺮ از اﯾﻦ ﮔﻮﻧﻪﻫﺎ زﻣﯿﻨﻪ ﻣﻨﺎﺳﺒﯽ ﺑﺮاي اراﺋﻪ راﻫﺒﺮدﻫﺎي زﯾﺴﺖ ﭘﺬﯾﺮي اراﺋﻪ ﻧﻤﻮدﻧﺪ. در اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﻪ ﺗﺤﻠﯿﻞ ﻋﻮاﻣﻞ ﻓﺮا ﻣﺤﻠﯽ و ﻧﻘﺶ ﻣﻮﺛﺮ آن ﺑﺮ زﯾﺴــﺖ ﭘﺬﯾﺮي ﺑﺎﻓﺖ در ﻣﻘﯿﺎس ﮐﻼن ﭘﺮداﺧﺘﻪ ﺷــﺪ و ﻧﺘﺎﯾﺞ ﻧ ﺸﺎن داد ﮐﻪ زﯾ ﺴﺖ ﭘﺬﯾﺮي و ﺗﺤﻠﯿﻞ آن؛ ﺑﺎﻻﺧﺺ درﻣﺤﻼت ﻣ ﺴﺎﻟﻪ دار و ﻓﺮ ﺳﻮده؛ ﻋﻼوه ﺑﺮ ﻣ ﺴﺎﺋﻞ اﻗﺘ ﻀﺎﯾﯽ و ﻣﺤﻠﯽ ﺑﺎﻓﺖ، در ﻣﻘﯿﺎس ﻓﺮا ﻣﺤﻠﯽ ﻧﯿﺰ ﻣﻮرد ﺗﺒﯿﯿﻦ ﻗﺮار ﮔﯿﺮد. در ﻧﻬﺎﯾﺖ ﺑﺮ ﻣﺒﻨﺎي ﮔﻮﻧﻪ ﺷﻨﺎﺳﯽ ﺻﻮرت ﮔﺮﻓﺘﻪ ﺑﻪ اراﺋﻪ راﻫﮑﺎرﻫﺎي ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻣﺤﻼت، ﺑﺎ راﻫﺒﺮد آﯾﻨﺪه ﭘﮋوﻫﯽ در ﺟﻬﺖ ﺗﻌﺪﯾﻞ ﺷﮑﺎف زﯾﺴﺖ ﭘﺬﯾﺮي ﺑﺎﻓﺖ اﻗﺪام ﮔﺮدد.