تغييرات فضايي تراكم ساختماني و شناسايي عوامل تأثير گذار (مورد مطالعه: شهر بيجار)

روند گسترش شهرها و در پي آن اتخاذ سياست متراكم سازي، مقوله تراكم را به عنوان يكي از مهمترين مولفه هاي تعيين كننده رشد شهري مطرح نموده است. هدف پژوهش حاضر، بررسي تحليل فضايي تراكم شهر بيجار و شناسايي عوامل تاثير گذار بر آن است. پژوهش حاضر با نگرش توصيفي- اكتشافي و پيمايشي، تغييرات انواع تراكم و تحولات فضايي آنها را در شهر بيجار و در دو مقطع زماني 1385 و 1395 مورد تحليل قرار داده است. با استفاده از داده هاي بلوك هاي آماري، روند تغييرات شاخص ها و توزيع آنها در سطح شهر بررسي شده است. براي تحليل هاي آماري و نمايش گرافيكي نقشه ها از نرم افزارهاي و تراكم ساختماني در شهر بيجار رابطه مستقيم و معناداري وجود دارد و تحليل لكه هاي داغ نشان دهنده تغيير كانون تراكم ساختماني در شهر بيجار است. به عبارت ديگر كانون تراكم ساختماني كه در سال 1385 در نواحي مركزي و محدوده هاي شمالي، جنوبي و شرقي شهر قرار داشت در سال 1395 به سمت جنوب غربي و محدوده شمال غربي شهر كشيده شده است. همچنين در سال 1385 در حدود 11 درصد از مساحت و 25 درصد از جمعيت شهر در پهنه تراكم بالاي ساختماني قرار داشت، كه اين ميزان در سال 1395 به 12 درصد از مساحت و 32 درصد از جمعيت افزايش يافت. طبق يافته ها، رابطه معكوسي ميان تراكم و فاصله از مركز شهر وجود دارد، به طوري كه با فاصله از مركز شهر ميزان تراكم كاهش مي يابد، همچنين ضريب مركز تبيين مي شد اما اين مقدار در سال 95 به 50 درصد كاهش يافته است، كاهش اين مقدار نشان دهنده گسترش فضايي ساخت و ساز در سطح محله ها است. همچنين يافته هاي حاصل از رگرسيون وزني نشان داده است، سه متغير «قيمت زمين» در قسمت غربي و جنوب غربي، «تراكم جمعيت» در قسمت هاي شمالي، مركزي و جنوب غربي و متغير «فاصله از مركز شهر» در قسمت غرب و جنوب غربي از مهمترين عوامل تاثيرگذار در ميزان تراكم ساختماني شهر بيجار هستند.