واسنجي و تعيين اعتبار مدل APSIM براي شبيه‌سازي رشد، نمو و عملكرد دو هيبريد ذرت دانه‌اي در مقادير مختلف نيتروژن

هدف از اين مطالعه، اعتبارسنجي مدل APSIM در رابطه با قدرت شبيه‌سازي رشد و عملكرد ذرت دانه‌اي در استان كرمان با استفاده از دو هيبريد رايج ذرت در پاسخ به مقادير مختلف نيتروژن بود. به‌منظور واسنجي و اعتبارسنجي مدل APSIM (version, 7.8) تحت شرايط مختلف فراهمي نيتروژن در راستاي شبيه‌سازي و كمي‌سازي مراحل رشد فنولوژيك، زيست‌توده اندام‌هاي مختلف گياهي و عملكرد دانه ارقام ذرت دانه‌اي، آزمايشي مزرعه‌اي طي دو سال زراعي 1393 و 1394 در مزرعه تحقيقاتي مركز تحقيقات و آموزش كشاورزي و منابع طبيعي استان كرمان انجام گرفت. اين تحقيق در قالب طرح بلوك‌هاي كامل تصادفي با آرايش فاكتوريل در سه تكرار انجام شد. فاكتورها شامل دو هيبريد ذرت دانه‌اي (سينگل‌كراس 704 و ماكسيما) و چهار مقدار نيتروژن (0، 92، 220 و 368 كيلوگرم در هكتار) بودند. نتايج حاصل از شبيه‌سازي توسط مدل APSIM نشان داد كه مقدار جذر ميانگين مربعات خطاي نرمال (nRMSE) در رابطه با پيش‌بيني فنولوژي گياه (تاريخ گلدهي و رسيدگي فيزيولوژيك) براي هر دو رقم به‌ترتيب برابر با 6.13 و 2.35 بود اما ضعف اصلي مدل در اين قسمت، عدم حساسيت مدل نسبت به تأثير كمبود نيتروژن بر فنولوژي گياه بود. مقادير ميانگين nRMSE طي اعتبارسنجي مدل براي شاخص سطح برگ بيشينه دو هيبريد سينگل‌كراس 704 و ماكسيما 14.6 درصد بود. مقادير مذكور در برداشت نهايي در رابطه با بيوماس كل و عملكرد دانه به‌ترتيب 9.3 و 11.7 درصد بود. به‌طوركلي نتايج نشان داد اين مدل قادر است به‌عنوان ابزاري قابل‌اعتماد براي پيش‌بيني صفات مهم گياهي مانند عملكرد محصول قبل از انجام آزمايش‌هاي مزرعه‌اي، كاهش هزينه‌هاي تحقيقاتي و تخمين صحيح ميزان سازگاري هيبريدهاي رايج و جديد ذرت در استان كرمان و درعين‌حال شرايط مختلف تغذيه‌اي نيتروژن به‌كار گرفته‌شده و همچنين نقش بسيار مهمي در اتخاذ تصميمات خرد و كلان مديريتي در راستاي مديريت پايدار مزارع ذرت در استان كرمان ايفا نمايد.