مقايسه اثربخشي درمان شناختي و رفتاري مبتني بر خستگي و خوددلسوزي شناختي بر ابعاد خستگي و خودانتقادي بيماران مولتيپل اسكلروزيس

مقدمه: نظر به مزمن و طولاني‌بودن بيماري مولتيپل اسكلروزيس و اهميت شاخص خودانتقادي و خستگي در اين بيماران، لزوم توجه به كاربرد درمان هاي شناختي رفتاري و نسل سوم آن در اين بيماران مغفول مانده است. اين پژوهش با هدف مقايسه اثربخشي درمان شناختي و رفتاري مبتني بر خستگي و درمان خوددلسوزي شناختي بر ابعاد خستگي و خودانتقادي بيماران مولتيپل اسكلروزيس انجام گرفت. روش: پژوهش حاضر از نوع نيمه تجربي با طرح پيش آزمون - پس‌آزمون و پيگيري (2 ماهه) بود. آزمودني ها با دامنه سني 40-20 سال و با مقياس ناتواني جسماني (EDSS) يك تا 5/5 و هدفمندانه و داوطلبانه انتخاب و به‌صورت تصادفي به گروه هاي آزمايشي و گواه تقسيم شدند. هر دو گروه در مرحله پيش آزمون - پس آزمون و پيگيري 2 ماهه به پرسشنامه هاي خستگي فيسك (1994) و خودانتقادي تامسون و ظروف (2004) پاسخ دادند. داده هاي جمع آوري شده با استفاده تحليل كوواريانس مختلط با اندازه گيري مكرر تحليل شدند. يافته‌ها: نتايج حاصل از تحليل كوواريانس مختلط با اندازه گيري مكرر نشان داد كه درمان شناختي و رفتاري مبتني بر خستگي و خوددلسوزي شناختي بر ابعاد خستگي و خودانتقادي بيماران مولتيپل اسكلروزيس اثربخش هستند. همچنين اثرات مداخله پس از 2 ماه پيگيري بر روي كاهش نمرات خستگي و خودانتقادي حفظ شد. نتيجه‌گيري: براساس نتايج اين پژوهش مي‌توان از آموزش شناختي رفتاري مبتني بر خستگي و خوددلسوزي شناختي در كنار مداخلات دارويي براي كاهش خستگي و خودانتقادي بيماران مولتيپل اسكلروزيس در مراكز درماني استفاده نمود.