ارزيابي ادب گوينده و منزلت اجتماعي نابرابر و برابر در محيط دانشگاهي با توجه به متغير جنسيت

پژوهش حاضر به بررسي ميزان ساختارهاي كلامي ادب موردِ استفاده دانشجويان، با توجه به جايگاه اجتماعي مخاطب بر مبناي نظريه ليكاف (Lakoff, 2004) مي‌پردازد. داده‌‌هاي پژوهش، پس از فرستادن پرسش‌نامه برخط به دانشجويان و بررسي پاسخ‌هاي 100 دانشجوي دختر و 100 دانشجوي پسرِ 18 تا 30 ساله گردآوري شدند. سنجش ميزان ادب، بر اساس تعداد و نوع ساختار‌هاي موردِ استفاده هر يك از دانشجويان در رويارويي با افرادي كه در محيط دانشگاهي جايگاه‌هاي اجتماعي مختلفي داشتند، انجام گرفت. مخاطب‌هاي تعاملات، بر پايه جايگاه اجتماعي خود در دانشگاه به چهار گروه دسته‌بندي شدند. براي بررسي نقش جايگاه اجتماعي افراد در پاسخ به درخواست در محيط دانشگاهي از آزمون تحليل واريانس بهره گرفته شد و براي بررسي ميزان بهره‌گيري دختران و پسران از پاسخ‌هاي مؤدبانه از آزمون مقايسه‌اي دو گروه مستقل استفاده شد. يافته‌هاي پژوهش نشان داد كه ميزان ادب موردِ استفاده دختران و پسران دانشجو تحتِ تأثير جايگاه اجتماعي مخاطب گفت‌وگو قرار داشته و با تنزل جايگاه اجتماعي مخاطب، استفاده از ادب نيز در برابر آن‌ها كاهش مي‌يابد. مقايسه ميزان بهره‌گيري دختران و پسران از ادب نشان داد كه دختران و پسران از ميزان ادب تقريباً يكساني در برابر مخاطب‌ها بهره مي‌گيرند. در تعاملات تك‌جنسيتي، تفاوت چنداني بين كاربرد ميزان ادب در بين دختران و پسران وجود نداشت، ولي هر دو گروه در برخورد با پسران مؤدب‌تر بودند.