مقايسه‌ي تاثير آموزش چهره به چهره و ويدئويي رژيم غذايي بركيفيت زندگي بيماران تحت همودياليز: كارآزمايي باليني

مقدمه: تبعيت از رژيم غذايي در بيماران دياليزي از چالش هاي مهم مراقبتي است كه كيفيت زندگي را تحت تاثير قرار مي دهد. آموزش با تغيير سطح آگاهي، نگرش و عملكرد مي تواند موجب تغيير در رفتار گردد. لذا اين مطالعه با هدف مقايسه تاثير دو روش آموزش چهره به چهره و ويدئويي رژيم غذايي بركيفيت زندگي بيماران تحت همودياليز انجام شد. روش كار: اين پژوهش يك كارآزمايي باليني دو سوكور است كه سال 1396-1395 در شهر مشهد بر روي 180 بيمار همودياليزي كه بر اساس معيارهاي ورود انتخاب و به طور تصادفي در سه گروه آموزش چهره به چهره، ويدئويي وكنترل قرار گرفتند، انجام گرديد. مداخله شامل: آموزش رژيم غذايي 45-30 دقيقه 2 مرتبه به فاصله يك هفته بود. داده ها به وسيله پرسشنامه اطلاعات دموگرافيك و كيفيت زندگي SF-36 قبل از مداخله و به فاصله يك و نيم ماه بعد از مداخله تكميل گرديد. تجزيه و تحليل داده ها با استفاده از نرم افزار SPSS نسخه 16 و آمار توصيفي و تحليلي با آزمون هاي آماري آناليز واريانس يك طرفه، كاي دو، كروسكال واليس انجام و سطح معني داري كم تر از 0/05 در نظر گرفته شد. يافته ها: آزمون آناليز واريانس يك طرفه نشان داد كه قبل از مداخله سه گروه در ابعاد وضعيت جسماني، محدوديت جسمي، خستگي، محدوديت رواني، عملكرد اجتماعي، درد و سلامت عمومي باهم تفاوت آماري معني داري نداشتند و تنها در بعد حس خوب بودن تفاوت آماري معني داري داشتند(0/009=p) ، ولي بعد از مداخله در تمام ابعاد به جزء وضعيت جسماني باهم تفاوت آماري معني داري داشتند (0/05 p) و با انجام تست تعقيبي توكي مشخص شد كه اين تفاوت در گروه ويدئويي با دو گروه چهره به چهره و كنترل معني دار بود ولي بين دو گروه  چهره به چهره و كنترل تفاوت آماري معني داري مشاهده نشد. نتيجه گيري:نتايج به دست آمده نشان داد كه نمره كل كيفيت زندگي بعد از مداخله در گروه آموزش ويدئويي بيشتر از گروه چهره به چهره مي باشد، لذا به كارگيري روش آموزشي ويدئويي توسط مراقبين بهداشتي جهت ارتقاء كيفيت زندگي بيماران همودياليزي توصيه مي شود.