بررسي تطبيقي اسطوره‌هاي ضحاك و مردوك در خويشكاري دو نيم‌كردن هماوردان اساطيري خود

در اكثر قريب به اتفاق منابع پس از اسلام، روايت غلبه ضحاك بر جمشيد اين‌گونه آمده است كه پس از افول اقتدار سلطنت جمشيد و گريختن فرّه از او و پيشروي و كشورگشايي ضحاك، در نهايت جمشيد حكومت و تخت پادشاهي را رها مي‌كند و مي‌گريزد. مدت زماني او در نقاط مختلف جهان سرگردان و فراري بود و ضحاك همه ‌جا در پي او. در پايان ضحاك، جمشيد را مي‌يابد، و وي را با ارّه به دو نيم مي‌كند. حال سوال اينجاست: چرا ضحاك جمشيد را با اين شيوه منحصر به فرد مي‌كشد؟ آيا ضحاك نمي‌توانست مانند بسياري از شاهان يا پهلوانان تاريخ اساطيري ايران، دشمن خود را سر ببرد؟ چرا ضحاك او را به دار نياويخت؟ يا حتي مي‌شد بدون بيان نحوه كشته شدن، تنها به ذكر اين مطلب بسنده كرد كه ضحاك پس از يافتن جمشيد، او را كشت. پس بي‌گمان رازي و نمادي در پس اين نحوه‌ خاص كشتن جمشيد؛ يعني ارّه كردن او بوده است. اين تحقيق بر آن است تا با روش توصيفي ـ تحليلي و با توجه به تأثير اسطوره‌هاي اقوام بومي ايران كه قطعا تحت تأثير اسطوره‌هاي دولت‌شهرهاي ميان‌رودان بوده است، مطابقت اسطوره‌هاي ضحاك و مردوك را بيان كند؛ با توجه به شباهت اين دو روايت، اين نظريه را مطرح مي‌سازد كه ارّه كردن جمشيد توسط ضحاك، متأثر از دوپاره كردن تيامت توسط مردوك است.