نگرشي تحليلي – انتقادي به مفهوم حوخما براساس قطعه حكمي 4Q185 طومارهاي بحرالميت

از زماني‎كه طومارهاي بحرالميت كشف شده‎اند، متخصصان همواره در پي بررسي ارتباط ميان ادبيات طومارها، انجمن قمران و يهوديت رسمي بوده‎اند. در اين راستا، پژوهش حاضر «مفهوم حكمت» را در قطعۀ حكمي 4Q185 طومارهاي بحرالميت مورد واكاوي، تحليل و نقادي قرار داده است. اهميت اين متن حكمي قمران در اين است كه با فراهم‌كردن و ارائۀ نمونۀ جديدي از دستورالعمل‎هاي حكمي، نشان‎دهندۀ جايگاه ويژه آموزه‎هاي حكمي در دورۀ معبد دوم است. اين آموزه‎ها، از يك‎سو پيوند نزديكي با آموزه‎هاي حكمي كتاب‎هاي امثال و بن‎سيرا دارند و از سوي ديگر مفهوم جديدي از حكمت را به‎دست مي‎‌دهند. اين جستار با بررسي و تحليل مؤلفه‎هاي گوناگون و به‎هم‌ پيوستۀ قطعۀ 4Q185 نتايج به‎دست آمده از مفهوم حكمت را ارائه داده و سپس با در نظر داشتن شرايط تاريخي و نشان‌دادن ارتباط اين طومار با جامعۀ قمران، مؤلفه‎هاي قطعۀ 4Q185 را مورد نقد و ارزيابي نيز قرار مي‎دهد و چشم‎انداز جديدي از يهوديت سدۀ نخست ميلادي را عرضه مي‎كند: با تحليل و ژرف‎نگري در مؤلفه‎هاي قطعۀ 4Q185 به‎اين نتيجه نائل شده‎ايم كه چگونه برخي سنت‎هاي خاص در يهوديت گسترش و تكامل مي‎يابند و زماني‎كه آنها با چالش‎هاي جديد ديني، فرهنگي و اجتماعي مواجه مي‎شوند، دگر باره از سنت يهوديت باستان شكل مي‎گيرند. بنابراين براساس بررسي و تحليل مؤلفه‎هاي حكمي جديدي در قطعۀ 4Q185  طومارها، به‎فهم يكي از مفاهيم مهم تاريخي و جامعه‎شناختي يهوديت در دورۀ معبد دوم نائل شده‎ايم و آن را مورد نقد قرار داده‎ايم.