مقاومت در روان‌درماني، از مفهوم‌پردازي تا مداخلات درماني: يك مطالعه مروري

بيشتر نظريه ها مهم ترين مشكل در جريان روان درماني را حل و فصل مقاومت ها مي دانند و مفاهيم، معاني و تأثيرات مشابهي را براي ظهور آن ارائه مي كنند؛ اما اكثر نظريه پردازان به طور گسترده اي هم در تعريف انواع مقاومت و علل فرضي آن و هم در روش هاي برخورد با بيماران مقاوم متفاوت عمل مي كنند. در اين مقاله سعي بر آن بوده است كه به بررسي مروري روايتي مفهوم مقاومت از منظر رويكردهاي مختلف روانشناسي و تكنيك هاي درماني پيشنهادي اين رويكردها، از طريق جستجوي كليدواژه هاي مرتبط با موضوع پژوهش در پايگاه هاي معتبري مانند Science Direct، Elsevier، Magiran، SID، Google Scholar و PubMed، و بررسي مطالعاتي كه بين سال هاي 1990-2022 منتشر شده بودند، پرداخته و آخرين تجديدنظرها در زمينه ي نحوه چالش با مقاومت ارائه شود. مقالاتي كه به صورت خلاصه مقالات، گزارش هاي كوتاه و بدون دسترسي به متن كامل مقاله بودند، از مطالعه حذف شدند. از 128 مقاله جستجو شده، 33 مقاله انتخاب شد و مفهوم مقاومت و مداخلات مربوط از منظر رويكردهاي روان تحليلي، شناختي -رفتاري، روانشناختي اجتماعي، انسان گرايانه و كوتاه مدت راه حل محور بررسي شد. نتايج نشان داد كه اين پديده به طور كلي با ويژگي هاي شخصيتي و بينش مراجع، ساختار و سبك درمان، رابطه درماني و تكنيك هاي درماني، ويژگي ها و نگرش هاي بين فردي درمانگر ارتباط دارد. از اين رو، درك درست مفهوم مقاومت، شناسايي عوامل تهديدكننده و مستعدكننده مقاومت و در صورت لزوم انجام مداخلات مناسب توسط متخصصان و درمانگران ضروري به نظر مي رسد.