پيامدسنجي فرهنگي و تمدني استكبار در جامعه و تاريخ از ديدگاه قرآن كريم

مسئله پژوهش حاضر پاسخ به اين پرسش است كه آسيب اجتماعي استكبار با توجه به مفهوم و ابعاد قرآني آن، چه پيامدهايي در عرصه‌ي فرهنگ و تمدن جوامع بشري در طول تاريخ داشته و دارد؟ بر اساس يافته هاي پژوهش حاضر، به روش تفسير درون متني و برون متني در آيات قرآن، پيامدهاي فرهنگي استكبار: تعارض و تقابل با فرهنگ ديني، گفتمان سازي ضدفرهنگي، جريان سازي ضدفرهنگي و اشرافي گري در سبك زندگي است. پيامدهاي تمدني استكبار: امنيت زدايي از انسان، ايجاد اختلاف طبقاتي و تضعيف يا تخريب همبستگي اجتماعي در جامعه‌ي ديني است. هرچند اين دو گونه پيامد گاهي به صورت توامان بروز مي يابند. در نتيجه مشخص مي‌گردد استكبار، آسيب رايج در هر دوره از حيات تاريخ بشري است و پيامدهاي آن اول: اختصاصي به عرصه هاي ديني و ايدئولوژيك ندارد و دوم: نه تنها در جامعه‌ي غيرايماني، بلكه در جامعه ايماني هم قابل شكل‌گيري و بروز پيامدهاي خويش است.