ارزيابي آميزه سياست‌هاي توسعه فناوري نيروگاه‌هاي تجديدپذير در ايران

ظرفيت نيروگاه‌هاي تجديدپذير در انتهاي سال 1400، حدود 933 مگاوات بوده كه قريب به 750 مگاوات تنها در دهه 1390 نصب شده است. اين مهم نشان‌ مي‌دهد كه در آميزه ابزارهاي سياستي استفاده شده در توسعه اين نوع از انرژي‌ها در دهه 90، نسبت به سال‌هاي گذشته، تغييراتي وجود دارد. براي شناسايي و تحليل چنين پيامدي، در اين تحقيق ابتدا با بررسي انواع و اقسام سياست‌هاي تقنيني، ساختاري و ترويجي شامل قوانين مجلس، مصوبات هيأت وزيران و بخش‌نامه‌هاي دولتي، نوع سياست‌هاي به كار برده شده تحليل شده است. سپس «اثربخشي»، «كارايي» و «برابري» هر يك از سياست‌هاي مورد استفاده به صورت مجزا و همچنين «سازگاري»، «انسجام»، «جامعيت»، «اعتبار» و «پايداري» آميزه ابزارهاي سياستي مورد استفاده در هر دوره مورد ارزيابي قرار گرفته است. اين كار با استفاده از نظرسنجي از خبرگان مطرح و صاحب‌نظري صورت پذيرفته كه عمدتاً بيش از 20 سال در اين صنعت تخصص و تجربه دارند. در اين تحقيق مشخص شد كه از ميان حدود 40 سياست به كار برده شده در توسعه نيروگاه‌هاي تجديدپذير در ايران، سياست‌هاي «عقد قرارداد خريد تضميني بلندمدت 20 ساله»، «افزايش تعرفه خريد برق»، «اعلام نرخ‌هاي متفاوت براي فناوري‌هاي گوناگون در راستاي توجيه‌پذيري اقتصادي»، «دريافت عوارض برق بابت تأمين مالي دولتي» و «تشكيل ساتبا»، بيشترين تأثير را بر رشد نيروگاه‌هاي تجديدپذير در دهه 90 داشته‌اند. همچنين از ميان 15 سياست برتر در اين حوزه، 13 سياست‌هاي اقتصادي معطوف به بازار بوده‌اند. همچنين در دهه 90، آميزه ابزارهاي سياستي بهبود نسبي نسبت به دوره‌هاي قبل داشته است.