بررسي اثر تغيير اقليم گذشته بر روند ردپاي آب زعفران در مناطق همگن اگروكليماتيك خراسان

زعفران از كارآمدترين محصولات كشاورزي از نظر مصرف آب بوده و از نظر نياز به عناصر غذايي نيز گياهي كم توقع محسوب مي شود. ايران بزرگترين توليد كننده و صادركننده زعفران در جهان است به طوريكه حدود 90 % از توليد و سطح زيركشت زعفران در دنيا متعلق به ايران است. 96 % زعفران ايران در خراسان توليد مي شود. تحقيق حاضر با هدف بررسي تغييرات ردپاي آب زعفران تحت تاثير تغيير اقليم گذشته طي دوره ي 1385 تا 1396 در خراسان صورت گرفته است. براساس نتايج مناطق توليد زعفران در خراسان با كمك روش FCM به سه منطقه همگن اگروكليماتيك تقسيم شد. ميانگين وزني ردپاي آب كل زعفران در خراسان 2833 مترمكعب بر كيلوگرم است كه سهم ردپاي آبي و سبز به ترتيب 89/81، 18/11 و سهم ردپاي آب خاكستري بسيار ناچيز و در حدود 0/005 درصد است؛ كه بيشترين ردپاي آب مربوط به شهرستان بجستان (كلاستر2) (4176/8 متر مكعب بر كيلوگرم) و كمترين ردپاي آب مربوط به شهرستان بشرويه (كلاستر 3) (1609/5 مترمكعب بر كيلوگرم) مي باشد. متوسط ارزش اقتصادي زعفران 0/61 دلار برمترمكعب است كه به ترتيب بيشترين و كمترين آن متعلق به شهرستان بشرويه و بجستان (1/03 و 0/40 دلار در هر متر مكعب) مي باشد. نتايج تحليل روند عملكرد و ردپاي آب زعفران نشان داد كه اجزاء ردپاي آب زعفران طي دوره آماري مورد مطالعه داراي روند كاهشي معني دار و عملكرد زعفران نيز طي اين دوره داراي روند افزايشي مي باشد. همچنين روند متغيرهاي اقليمي نشان داد، دما رو به افزايش و رطوبت و بارش رو به كاهش است، اما اين روند از نظر آماري بي معني و ناچيز است.