تحليل پيش آيندهاي نگرش به تهاجم گونه سنجاب ايراني (Sciurus anomalus) در استان‌هاي البرز و قزوين: ارائه يك مدل معادلات ساختاري به‌منظور مديريت و كنترل روند تهاجم

زمينه و هدف: امروزه وارد شدن گونه سنجاب ايراني توسط انسان به دامنه‌هاي رشته‌كوه البرز به‌خصوص استان‌هاي قزوين و البرز، سبب ايجاد خسارت‌هايي به محيط و جوامع محلي شده است. تحقيق حاضر باهدف ارائه مدل ساختاري نگرش باغداران خسارت‌ديده بر اثر هجوم سنجاب‌هاي ايراني در استان‌هاي قزوين و البرز جهت مديريت كارآمد و كنترل روند تهاجم سنجاب در منطقه انجام‌گرفته است. روش بررسي: تحقيق حاضر از لحاظ هدف، كاربردي و از لحاظ گردآوري داده‌ها، از نوع تحليل پيمايشي است؛ و ابزار تحقيق پرسشنامه‌ است در سطح دو استان البرز و قزوين در سال 1398 استفاده شد. بررسي روايي پرسشنامه از سه روش: روايي همگرا،  تحليل عاملي و روايي واگرا استفاده شد و براي پايايي پرسشنامه از دو روش، آلفاي كرونباخ و تتاي ترتيبي استفاده و پرسشنامه مورد بررسي و تأييد قرار گرفت. جامعه آماري باغداران خسارت‌ديده هستند، اندازه نمونه مورد مطالعه بر اساس فرمول كوكران 392 نفر برآورد شد. سپس از مدل معادلات ساختاري با روش حداقل مربعات جزئي براي برآورد پارامترهاي مجهول مدل مورد استفاده فرار گرفت. يافته‌ها: يافته‌هاي تحقيق نشان مي‌دهد نشانگرهاي ميزان موافقت با راهبردهاي كنترل، دانش در خصوص سنجاب و ملاحظات اخلاقي مهم‌ترين متغيرهاي تعيين‌كننده و داراي سطح اطمينان 99 درصد 0.01 P≤ به ترتيب با ضرايب اثر 0.330، 0.256 و 0.258- داراي اثر معني‌داري بر نگرش در ميان باغداران خسارت‌ديده است. همچنين يافته‌هاي ديگر ما نشان داد كه عامل خسارت به‌عنوان يك عامل مستقل بيروني اضافه‌شده به مدل، بيشترين اثر معني‌داري در سطح اطمينان 99 درصد 0.01 P≤ را بر نگرش ملاحظات اخلاقي، باورها، امكان‌پذيري كنترل سنجاب و ميزان موافقت با راهبردهاي كنترل، به ترتيب با ضرايب اثر 0.236-، 0.172-، 0.175- و 0.244 داشته است. بحث و نتيجه‌گيري: نتايج مطالعه بيانگر اين است كه افزايش دانش و آگاهي مردم در خصوص آثار و زيان‌هاي تهاجم سنجاب‌هاي منطقه عامل اصلي افزايش ميزان حمايت مردم از مديريت كنترل يا ريشه‌كني سنجاب‌هاي مهاجم است.