ارتباط بين ويژگي‌هاي فيزيكوشيمايي خاك و جذب سلنيوم توسط گياه برنج در دشت سيلاخور استان لرستان

سلنيوم يكي از عناصر ضروري كم مصرف براي انسان است. از آنجايي كه ميزان سلنيوم موجود در گياه با مقدار آن در خاك ارتباط دارد و همچنين عوامل فيزيكي و شيميايي خاك بر ميزان سلنيوم جذب شده توسط گياه در خاك تأثير مي‌گذارد؛ بنابراين بررسي ارتباط بين جذب سلنيوم توسط گياه و ويژگي‌هاي فيزيكي و شيمايي خاك بسيار مهم است. در اين مطالعه، ابتدا روش هاي مختلف استخراج سلنيوم جهت تعيين غلظت آن در خاك و گياه برنج در دشت سيلاخور استان لرستان در سال 1400 بررسي و سپس همبستگي بين ويژگي هاي خاك و ميزان سلنيوم خاك و جذب آن توسط دانه برنج مورد بررسي قرار گرفت. در ادامه، ارتباط بين ويژگي‌هايي از خاك كه با ميزان سلنيوم گياه، همبستگي معني داري داشت با ميزان سلنيوم موجود در دانه بررسي شد. نتايج نشان داد كه سلنيوم قابل استخراج با عصاره گير مونو پتاسيم فسفات (KH2PO4)  همبستگي معني داري با سلنيوم قابل جذب گياه داشت   و مي تواند به عنوان عصاره‌گير برتر جهت استخراج سلنيوم قابل جذب توسط گياه در خاك استفاده شود. همبستگي معني داري بين سلنيوم خاك و برخي خصوصيات خاك مثل ميزان كربن آلي (*0.547 )، ميزان كربنات كلسيم (**0.648)، درصد رس (*0.519 ) و غلظت سولفات (*0.275 ) مشاهده شد. ضريب رگرسيون بين ويژگي هاي خاك و سلنيوم خاك و گياه به ترتيب 0.72 و 0.68 بود. غلظت سلنيوم دانه برنج در منطقه بين 1.016 تا 1.985 ميلي گرم بر كيلوگرم بود. همچنين غلظت سلنيوم قابل جذب در خاك هاي اين منطقه بين 0.17 تا 0.52 ميلي گرم بر كيلوگرم بود كه نشان دهنده اين است كه در خاك هاي زير كشت برنج در دست سيلاخور استان لرستان كمبود سلنيوم وجود ندارد.