سازگاري با شرايط تغيير اقليم در حوضه آبريز مارون

در سال‌هاي اخير تغييراقليم ناشي از افزايش دما، از جمله مسائل مهم زيست محيطي بوده است كه اثرات قابل توجهي بر منابع آب شيرين گذاشته است. هدف از اين تحقيق بررسي سازگاري منابع و مصارف آب موجود با تغيير در سطح و الگوي كشت و تحليل نيازهاي پايين دست سد مخزني مارون تحت اثر تغيير اقليم مي‌باشد. به منظور بررسي اثر تغيير اقليم بر بارش، دما و جريان ورودي به سد مارون در سه دوره‌ي (2021 2040)، (2041 2060) و  (2061 2080) از پنج مدل گردش عمومي جو MIROC ESM، MPI ESM MR، HadGEM2 ES، EC EARTH و GFDL ESM2M ، تحت تاثير چهار سناريو انتشار گاز گلخانه اي RCP2.6، RCP4.5، RCP6 و RCP8.5  استفاده شد. در مرحله نخست اثرات تغيير اقليم بر ميزان جريان ورودي به سد مارون با استفاده از مدل SWAT شبيه‌سازي شد. براي واسنجي و اعتبارسنجي SWAT از داده‌هاي جريان ماهانه اندازه‌گيري شده در ايستگاه ايدنك و ايستگاه تنگ تكاب استفاده شد. شاخص نش ساتكليف ايستگاه ايدنك در مرحله واسنجي 69/0 و اعتبارسنجي 65/0 و در ايستگاه تنگ تكاب بهبهان در مرحله واسنجي  67/0 و اعتبارسنجي 59/0 به دست آمد. براي شبيه سازي جريان در دوره‌هاي آينده، بارش و دماي هوا تحت چهار سناريو ذكر شده با استفاده از مدل LARS WG ريزمقياس گرديد و با ورود داده‌هاي بارش و دماي ريزمقياس شده به مدل SWAT، جريان ورودي به سد شبيه سازي شد. نتايج نشان داد كه اگر چه ميزان بارش در منطقه افزايش داشته اما افزايش دما در اين حوضه اثر بيشـتري در كـاهش ميـزان جريان داشته اسـت. جريان ورودي سد مارون در دوره حاضر و آينده به عنوان يكي از ورودي‌هاي مهم مدل MODSIM استفاده شدند. با جمع‌آوري ساير اطلاعات مورد نياز، تخصيص آب به هر نياز در هر دوره انجام‌شده و شاخص عملكردي اطمينان‌پذيري محاسبه‌شد. بر اساس نتايج حاصله، تغيير اقليم بر تخصيص آب به نيازهاي موجود اثرگذار بوده به گونه اي كه ميانگين تخصيص صورت‌گرفته به نيازها را حداقل 2% و حداكثر 6.25% نسبت به وضع موجود كاهش خواهد داد در اين مقاله تلاش شده است با تغيير در الگوي كشت، سطح زير كشت و شاخص اعتماد پذيري در وضع موجود را حفظ كرد. در اين شرايط در دسته B3 به عنوان سخت ترين اثرگذاري شرايط تغيير اقليم، مي‌توان با كاهش 9% سطح كشت يونجه، 15% سطح كشت ذرت دانه‌اي پاييزه، 17% سطح كشت گندم، 5% سطح كشت سيب زميني، و افزايش 9% سطح كشت جو و كنجد، 15% سطح كشت ذرت علوفه‌اي پاييزه، 17% سطح كشت گوجه فرنگي و 5% سطح كشت باقلا، شرايط فعلي را از نظر سطح زير كشت و شاخص اعتمادپذيري حفظ كرد.