ارزيابي اثر پيش‌بيني قيمت محصولات كشاورزي بر كاهش افت تراز آب زيرزميني با روش پويايي سيستم‌ها

سد طالقان تأمين‌كننده اصلي آب مورد نياز بخش كشاورزي دشت قزوين است. كاهش مقدار آب تخصيص يافته به شبكه آبياري دشت قزوين از يك سو و عدم اطمينان كشاورزان از قيمت محصولات در هنگام عرضه به بازار كه به دليل وقفه زماني بين توليد و عرضه محصول به بازار وجود دارد از سوي ديگر سبب شده است كه كشاورزان با كاهش آيش و تخليه منابع آب زيرزميني به دنبال تأمين معيشت‌ خود باشند. در اين مطالعه با هدف حفظ منابع آب زيرزميني و تأمين معيشت كشاورزان اقدام به شبيه‌سازي تراز آب زيرزميني تحت شش سناريو شامل: 1) تداوم برداشت فعلي بدون افزايش سطح زير كشت 2) افزايش سطح زيركشت از طريق كاهش آيش 3) بهينه‌سازي همزمان الگوي كشت و توزيع آب با پيش‌بيني قيمت محصولات 4) بهينه‌سازي همزمان الگوي كشت و توزيع آب با پيش‌بيني قيمت و كاهش خلاء عملكردي 5) بهينه‌سازي همزمان الگوي كشت و توزيع آب با پيش‌بيني قيمت و افزايش راندمان آبياري 6) بهينه‌سازي همزمان الگوي كشت و توزيع آب با پيش‌بيني قيمت، افزايش راندمان آبياري و كاهش خلاء عملكرد با استفاده از روش پويايي سيستم‌ها طي سال‌هاي 1416 1381در شبكه آبياري دشت قزوين شده است. تحليل حساسيت و واسنجي مدل با استفاده از داده‌هاي مشاهداتي تراز آب زيرزميني طي سال‌هاي 1395 1381انجام شد. نتايج تحليل حساسيت مدل حاكي از آن است كه تغييرات تراز آب زيرزميني در منطقه مورد مطالعه حساسيت بالايي به ضريب جريان بازگشتي بخش كشاورزي دارد. همچنين نتايج نشان داد متوسط افت سالانه تراز آب زيرزميني در سناريو يك و دو به ترتيب 1/2 و 4/2 متر خواهد شد كه با بهينه‌سازي همزمان الگوي كشت و توزيع آب با پيش‌بيني قيمت در سناريو سه، چهار، پنج و شش ضمن تضمين تأمين رفاه كشاورزان به طور متوسط سالانه به 6/1، 4/1، 3/1 و 2/1 متر خواهد رسيد.